82 / 505
TBB Dergisi 2013 (105)
S. Alp LİMONCUOĞLU
81
3.
Türk Borçlar Kanunu Kapsamında Fesih Hakkı
Psikolojik taciz sebebi ile işçinin iş sözleşmesini fesih hakkına dair
yukarıda yapılan açıklamalar 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında dahil
işçiler için geçerlidir. 4857 sayılı Kanun kapsamı dışında kalan çalı-
şanlar açısından inceleme yapıldığında ise benzer bir fesih hakkının
Türk Borçlar Kanunu’nun 435. maddesinde düzenlendiği görülür. 435.
madde iş sözleşmesinin haklı bir sebebe dayalı olarak taraflardan her-
hangi birisi tarafından fesih edilmesini düzenlemektedir. Madde uya-
rınca haklı sebep, “
sözleşmeyi fesheden taraftan, dürüstlük kurallarına göre
hizmet ilişkisini sürdürmesi beklenemeyen bütün durum ve koşullar
” olarak
tanımlanmıştır. Bir işçiye karşı yapılan psikolojik taciz, yukarıda da
belirtildiği üzere işverenin Türk Borçlar Kanunu’ndan da doğan gö-
zetim borcuna aykırılık içerdiği gibi, dürüstlük kuralına da açık aykı-
rılık teşkil etmektedir. Bu halde, psikolojik taciz eylemi işçi açısından
dürüstlük kurallarına göre hizmet ilişkisini sürdürmesi beklenmeyen
durum ve koşul olarak kabul edilir. Bu halde, işçi sözleşmeyi aynı
madde hükmüne göre derhal fesih etme hakkına sahiptir
54
; ancak fesih
sebebini yazılı olarak bildirecektir. Türk Borçlar Kanunu’ndaki genel
düzenleme gözönüne alındığında, psikolojik tacizin bir başka işçi tara-
fından uygulanması halinde dahi, gözetme borcunun ihlalinden bah-
sedilebileceği için, fesih hakkının varlığı kabul edilmelidir.
C. ÇALIŞMAKTAN KAÇINMA HAKKI
4857 sayılı İş Kanunu’nun 83. maddesi uyarınca, işçinin sağlığını
bozacak veya vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve ha-
yati bir tehlikenin varlığı halinde, işçinin durumu iş sağlığı ve güven-
liği kuruluna veya işyerinde böyle bir kurul yoksa işverene bildireceği
yukarıda aktarılmıştı. Bu halde işçinin iş sözleşmesini fesih hakkı da
anlatılmıştı. 83. madde de aynı durumda işçiye tanınan bir diğer hak
ise çalışmaktan kaçınma hakkıdır. İş sağlığı ve güvenliği kurulunun
işçinin talebi doğrultusunda karar vermesi halinde işçi şayet dilerse
işveren tarafından gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan ka-
çınabilir. Çalışılmayan bu dönem için işçinin ücret ve diğer haklarının
saklı olduğu kanunda açıkça düzenlenmiştir (md. 83/4).
54
Süzek, 2012: 422.