

İhale Yolsuzluklarında Yeni Trend “Açık İhale” Usulünün Terki
160
lık, açıklık, katılımcılık, rekabet ilkeleri kamu yararı aleyhine sonuç doğuracak
şekilde uygulama kabiliyeti kazanmıştır.
Kanun’un “
İhale ve ön yeterlik dokümanının verilmesi
” başlığını ta-
şıyan 28’inci maddesine göre;
İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede
bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye katılmak isteyen
isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur.
Kanuna 2012 yılında 6353 sayılı Kanun ile eklenen cümle ile; “İlan
yapılmayan ihalelerde, ihale dokümanı sadece idare tarafından davet
edilenlere satılır
”.
Bu hükme göre ilan yapılmayan ihale usulü olan
“pazarlık usulünde”
ihale dokümanı sadece idare tarafından davet
edilenlere satıldığından ve pazarlık usulüne tabi bazı ihalelerde ilan
da yapılmadığından bu tür ihalelerde katılımcılık, rekabet, şeffaflık,
açıklık ilkeleri de tamamen devre dışı bırakılmaktadır. Uygulamada
ihale yetkilileri pazarlık usulü ile yaptıkları ihalelerde kendi belirle-
dikleri kişiler dışında 3. Kişilerin ihale dokümanı almalarına yanaş-
mamakta, başka bir ifade ile ihale dokümanı satmamaktadırlar. As-
lında burada “idari işlemin sebep unsurunun eşitlik ilkesine aykırı
şekilde uygulanmasından kaynaklanan bir hukuka aykırılık” söz ko-
nusudur. İşin pazarlık usulü ile ihale edilmesi için gerekli şartlar oluş-
muş olsa bile bu usul izlenerek yapılacak ihalenin de eşitlik ilkesine
uygun gerçekleştirilmesi gerekmektedir. pazarlık usulü ile yapılacak
ihalede ihale dökümanların satımı veya ihale sürecinin yönetimi ida-
renin keyfi uygulamalarına tabi değildir. Bir idari işlem için mevcut ve
geçerli bir sebep olsa bile idare bu sebep bakımından eşitlik ilkesine
uygun davranmak zorundadır
78
.
İdarelerin, ihale dokümanı satmamaya yönelik bu mütemerrit
davranışları karşısında
“istekli olabileceklerin”
, doküman satmama
iradesini tespit ettirmeleri yoluyla şikayet ehliyeti elde etmeleri; ihale
dokümanının verilmesi işlemlerine yönelik hukuki başvuru yollarını
işletmeleri mümkündür.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvu-
ru ehliyeti” başlığını taşıyan 5’inci maddesine göre i
hale sürecinde-
ki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya
zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia
78
Gözler, C I, s. 924.