sayi115

Danıştay’ın Naklen Atamalarda “Aile Birliğinin Korunması Amacıyla Eş Durumunun...

194

III. İDARENİN NAKLEN ATAMALARDA “AİLE BİRLİĞİNİ

KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ”NÜ KALDIRAN HALLER

A. Memurun İsteği Üzerine Naklen Atama

Her şeyden önce şunu belirtmek gerekir ki, memurun isteği üze-

rine yapılabilecek naklen atamalar ile idare tarafından yapılan naklen

atamalar arasında eş durumunu gözetme yükümlülüğü bakımından

fark bulunmaktadır. Bireylerin isteği üzerine idarenin yapacağı nak-

len atamalarda idarenin eş durumunu gözetme gibi bir yükümlülüğü

kural olarak bulunmamaktadır.

İdarenin re’sen gerçekleştirdiği naklen atama işlemlerinin aksine

kamu görevlisinin talebi üzerine gerçekleşen atama işlemlerinde aile

bütünlüğünü koruma yükümlülüğü bulunmamaktadır. Talep üzerine

naklen ataması gerçekleşen kamu görevlisinin atanmasından sonra,

kamu görevlisi diğer eşin, eş durumundan naklen atanmasını talep

etmesi durumunda idareyi, ailenin bütünlüğünü yeniden kurmakla

yükümlü tutmak mümkün değildir.

İdarece re’sen yapılan naklen atamalarda eş durumunun göz önü-

ne alınması gerekli iken, kişilerin isteği üzerine yapılan yer değiştirme

ve atamalarda durumun farklı boyut kazanacağına işaret etmek gere-

kir. Aile birliğinin aile bireylerinin birinin iradesi dahilinde bozulma-

sı halinde, ilgililerin durumlarını belgelendirerek yer değiştirme iste-

ğinde bulunmaları ve idarenin de konuya ilişkin mevzuat hükümleri

çerçevesinde bu yöndeki talebi değerlendirilmesi mümkündür. Böy-

le bir durumda yargı kararlarıyla idareyi aile birliğini yeniden tesis

etmekle yükümlü kılmak mümkün olmadığı gibi aksine yorum aile

birliğinin korunması ilkesinin kişilerin sübjektif karar ve tutumlarına

bağlı olarak uygulanması sonucunu doğurur. Daha açık bir deyimle,

boş kadro imkanlarını değerlendirerek istediği yere tayin yaptıran bir

kamu görevlisinin eşinin de aynı yere naklini uygun görmek kamu

görevlisi olan eşlerin istedikleri yerde çalışmalarına ve diğer kamu gö-

revlilerine göre ayrıcalıklı bir duruma gelmelerine yol açar ve kamu

hizmetlerinin yürütülmesi açısından büyük sakıncalar yaratır. Ancak,

her idari işlem gibi, eş durumuna dayalı yer değiştirme taleplerinin

reddine ilişkin işlemlerin de hukuken geçerli ve kabul edilebilir sebep-

lere dayanması gereklidir.

Nusret İlker Çolak, “Kamu Görevlilerinin Naklen Atanma Kriterleri”,

AÜHFD

Ankara, Cilt: IX Sayı: 1-2, s.158.

Benzer yönde bkz. Danıştay 5.Dairesi’nin 13.3.1995 tarih ve E.1991/3950,