sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Cihat ÖNER

253

mükellefe düşecektir, zira mükellefin bu iddiayı kanıtlayacak ve yapı-

lan incelemenin eksik sayılmasını gerektirecek somut bilgi ve belgeye

dayanması zorunludur.

İşletme sahibi veya paydaşlarının kredi kartı ve işletmeye tahsis

edilen POS cihazı aracılığıyla yapılan işlemler kural olarak, işletme-

nin, işletme sahibi veya paydaşına, işletmenin uğraş konusuna giren

emtia veya hizmet teslimi yaptığını ifade eden işlemleridir. Bu işlem-

lerin, işletme sahibinin kişisel olarak ya da yakınlarının veya yakınlık

duyduğu kimselerin ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla, sosyal amaç-

larla yahut gerçekte müşterilerinden tahsilât için yapılması, işlem tu-

tarının işletme hâsılatı dışında tutulmasını gerektirmez. Söz konusu

kredi kartı ve POS cihazı aracılığıyla gerçekleştirilen işlemin, işletme

sahibine yukarıda değinilen amaçlardan herhangi biriyle emtia veya

hizmet teslimi dışında yapılması, işlemin yapıldığı tarihteki emtia

veya üretilebilir hizmet dengesi değişmeksizin, işletme sahibinin iş-

letmeye finansman sağlamasıdır. Bu takdirde işletme, işletme sahibi

veya paydaşına borçlanacaktır. Böyle bir borçlanmanın varlığının da

işletmenin yasal defterlerindeki alacak-borç kayıtlarıyla kanıtlanması

gereklidir. Bu durumun varlığını ve doğruluğunu gösteren kanıtları

sunması davacıdan istenmeksizin ve sunulduğu takdirde değerlendi-

rilmeksizin karar verilmesi hukuka uygun düşmez.

Danıştay bu ve benzeri uyuşmazlıklarda geçerli olmak üzere kre-

di kartının ne olduğunu da tanımlamaktadır. Danıştay’a göre kredi

kartı, bankalar ve özel finans kurumları tarafından, müşterilerine ge-

rek mal ve hizmet alışverişi gerekse nakit çekişi sağlamak maksadıyla

verilen ve belli bir limit dâhilinde taşıyıcılarına, bedelini daha sonra

ödemek kaydıyla alışveriş yapma imkânı sağlayan bir kredi aracıdır.

Kedi kartının esas kullanım alanı mal ve hizmet alışverişi olduğundan,

bir ticari işletmenin hesap döneminde elde etmesi gereken hâsılatının

hesabında, kredi kartı ile yapılan mal ve hizmet satışından elde ettiği

hâsılatın da dikkate alınması gerekmektedir. Bu nedenle kredi kartı-

nın finansman ihtiyacının giderilmesinde kullanılması ticari icaplara

uygun olmayıp, aksinin ispatı mükellefe aittir.

Dnş. VDD., E. 2002/376, K. 2002/442, T. 29.11.2002.

Dnş. VDD., E. 2008/36, K. 2008/603, T. 10.10.2008.

Dnş. VDD., E. 2007/226, K. 2007/335, T. 19.10.2007; Dnş. VDD., E. 2006/117, K.

2006/159, T. 16.06.2006.