sayi115

Tarafların Sulhe Teşvik Edilmesinde Etkili Bir Örnek: İngiliz Hukuk Yargılamasında...

290

blok olarak değerlendirilmekte ve davacı talep ettiğinin çok altında bir

hüküm elde etse bile davayı kazanmış sayılmakta olduğu için, kendi-

sine öneride bulunulan davacı öneriyi reddeder ve elde ettiği hüküm

talep ettiğinden daha düşük bir tutar için olursa, davayı kazanmış sa-

yılmasına rağmen, “davayı kaybetmiş olan” davalının yargılama gi-

derlerini ödemesi söz konusu oluyordu.

Görüldüğü üzere mahkemeye depo sisteminin sonuç yaptırımı

son derece basitti. Bu tür bir öneri sadece para alacağı ve tazminat

davalarında ve yine sadece davalı tarafından yapılabildiği için, yap-

tırım sadece öneriden sonraki yargılama giderlerinin yükletileceği

tarafın belirlenmesi bakımından önem kazanıyordu ve başarının,

yani hüküm sonunda ek yarar elde edilip edilmediğinin tespiti nis-

peten kolay oluyordu. Aşağıda inceleyeceğimiz üzere söz konusu

belirleme ve hesaplama, mevcut sistemde çok daha karmaşık bir hal

almıştır.

Calderbank

önerileri (veya mektupları) ise, mahkemeye depo usu-

lünün uygulanamadığı davalarda (örneğin bir şeyin yapılması şeklin-

deki alacak davaları veya boşanma davaları) mahkemeye depo usulü-

ne ikame amacıyla uygulamada

ortaya çıkmış olan bir sulh önerisi

usulü idi. Bu mektup davalı tarafından davacıya gönderilmekte, da-

vacı öneriyi kabul ederse dava sona ermekte, reddederse yukarıda

mahkemeye depo usulünde bahsettiğimiz sonuçlar ortaya çıkmaktay-

dı. Daha sonra pozitif düzenlemelere de girmiş olan

Calderbank

öne-

rileri, bazı istisnalar haricinde, mahkemeye depo usulünün uygula-

nabileceği hallerde uygulanamıyordu. Söz konusu istisnalardan belki

de en ilginci, asıl dava bittikten sonra mahkemece yapılan yargılama

giderlerinin tutarının tespiti işi sırasında

Calderbank

önerisinin yapıla-

biliyor olması idi. RSC ve CCR’deki düzenlemelere göre, söz konusu

işlem sırasında yargılama giderlerini ödeyecek olan taraf karşı tarafa

bu şekilde bir öneri sunabiliyor, karşı taraf kabul ederse mahkemenin

incelemesi son buluyor, kabul edilmediği takdirde ise öneri, yargıla-

ma giderlerinin tespiti işleminde oluşacak yargılama giderleri bakı-

mından yukarıdaki paragraflarda bahsettiğimiz etkiyi haiz oluyordu

(RSC o. 62 r. 27, CCR o. 38 r. 19A).

Calderbank v. Calderbank [1976] Fam. 93, [1975] 3 All ER 333, CA.