327 / 517
Kiralayan ve Kiracının Kiralananda Yenilik ve Değişiklik Yapması
326
değildir. Yani burada şekil serbestisi prensibi hakimdir. Kanunun şekil
kuralı getirmediği fakat örf ve adete göre şekle uymanın zorunlu oldu-
ğu haller olabilir. Bu tür durumlarda dahi hakim boşluk doldurarak
şekil şartı getirememektedir. Ancak, kanunun öngörmemesine rağmen
taraflar yaptıkları sözleşmede şekil şartı getirebilirler. Bu tür durumlar-
da, yapılan sözleşmenin geçerli olabilmesi için taraflarca getirilen şekil
şartına uyulması gerekir.
55
Eski Borçlar Kanunu döneminde örtülü rıza
şekli de geçerli kabul edilmekteydi. Mesela, kiracı kiralananda değişik-
likler yapmak üzere bazı hazırlıklar yapmaktadır ve kiraya veren de
bu hazırlıkları öğrenmiş veya görmektedir. Kiracının bu hazırlıklarına
da herhangi bir şekilde müdahale etmediği gibi seste çıkarmamaktadır.
Böyle bir durumda örtülü rızanın varlığı kabul edilir. Ayrıca doktrinde
sonuçlandırıcı olaylar şeklinde de rızanın varlığı kabul edilir.
56
Örtülü
irade beyanında neyin yapılmak istendiğini anlayabilmek için bu dav-
ranışın yapıldığı durum ve şartlara bakmamız gerekmektedir. Açık ira-
de beyanlarında olduğu gibi örtülü irade beyanında da kural olarak ira-
de unsuru ve beyan unsuru bulunmalıdır. İrade ve beyan unsurlarının
yorumlanmasında
57
da durum ve şartların niteliği değerlendirilecektir.
Bu değerlendirme ise ancak yorum faaliyetiyle gerçekleşebilir. Bu yo-
rum faaliyeti güven teorisi esas alınarak yapılır.
58
Yapılan değişiklikler
ve eklemeler sözleşmenin içeriğini değiştirir nitelikte ve varsayılan ör-
tülü irade beyanıyla sözleşmenin içeriğinin değiştirildiği tartışılmakta
ise üç durum ortaya çıkar. Birincisi, bir tarafça yapılan örtülü irade be-
yanları diğer tarafça açık olarak kabul edilir, ikincisi ise açık olarak ya-
pılan irade beyanı örtülü olarak kabul edilir, üçüncüsü ise örtülü irade
beyanı karşısında yine örtülü irade beyanında bulunma halidir.
59
Bu üç
halde kiracı ve kiraya veren arasında uyuşmazlık konusu teşkil edebilir.
Bu tür durumlarda çıkan uyuşmazlıklarda yine yorum faaliyetine baş-
vurmamız gerekmektedir. Yargıtay bir kararında açık veya zımni bir
muvafakatin bulunmadığı hallerde yapılan değişiklik ve yeniliklilerin
davacı kiraya verence benimsenip benimsenmediğinin incelenmesi ge-
55
Kemal Oğuzman, Turgut Öz, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Filiz Kitapevi,
İstanbul, 2005, s. 116-117
56
Murat Doğan, op. Cit.,s. 45
57
Yorum konusunda ayrıntılı bilgi için bkz. HEPER, A., “Almanya’da Hukukta
Yorum Üzerine Bazı Düşünceler”,
Ankara Barosu Dergisi
, Ankara, 2012, S. 1,
58
Feride Can Bolat, Seçkin Topuz, op. Cit., s. 4,
59
Ibid,