sayi115

İşyerinin Devri Halinde İşçilerin Haklarının Korunması Bakımından 2001/23Ec Sayılı ...

392

Kanunu’nun 6. maddesi karşısında birleşme, bölünme ve tür değiştir-

melerde iş ilişkilerinin geçmesini düzenleyen 6102 sayılı TTK’nin 178

maddesinin gerekli olup olmadığı tartışılmış, bu maddenin gerekli ol-

duğu sonucuna varılması durumunda iki madde arasında çelişki veya

kesişme noktaları bulunup bulunmadığı üzerinde durulmuş ve 6102

sayılı TTK’nin 178. maddesinin, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 6. maddesi

karşısında özel hüküm niteliğinde olduğu; öncelikle uygulanacağı ve

gerektiğinde 4857 sayılı İş Kanunu’nun 6. maddesinden boşluk doldu-

rucu genel hüküm olarak yararlanılacağı tespit edilmiştir

137

B. 2001/23EC Sayılı Yönerge Bakımından

1. Genel Olarak

Daha önce de belirtildiği üzere işyerlerinin veya işletmelerin devri

halinde, işçi haklarının güvence altına alınmasına ilişkin Avrupa Birli-

ği tarafından çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Bunlardan ilki, 14 Şubat

zel kişilerin, bu arada ticaret şirketlerinin birleşme, katılma veya türünün sona

ermesi hallerinde uygulanmaz. Hüküm uyarınca devredilen, tam bölünen veya

türü değiştirilen şirketin Kollektif veya komandit şirket olması halinde, Kollektif

ve komandite ortaklar işçilerin alacaklarının ödenmesinden madde çerçevesinde

devrolunan şirketle birlikte müteselsilen sorumlu olacaklardır.

2. Tasarının 178 inci maddesi ise sadece bölünme, birleşme (Tasarı m. 158. f.4) ve tür

değiştirme (Tasarı m. 191) hallerinde uygulanan —İş Kanununun 6 ncı maddesine

nazaran- özel bir hükümdür. Bu maddenin İş Kanununun 6 ncı maddesine üstün

tarafı işçinin lehine olarak müteselsil sorumluluğu kabul etmiş olmasıdır. Ancak

birleşme ve tam bölünmede devrolunan şirketlerin infisah etmeleri sebebiyle eski

işveren bulunmadığı için 191 inci maddeden açıkça anlaşıldığı üzere bu sorumlu-

luğu birleşmede, tam bölünmede ve tür değiştirmede şahıs şirketleri bakımından

“ortakların kişisel sorumlulukları” çerçevesinde kabul etmiştir. Kısmî bölünmede

ise eski ve yeni işverenler işçilerin alacakları için müteselsilen sorumlu olacak-

lardır. Böylece tasarı işçi alacaklarının teminat altına alınması yönünden İş Ka-

nununun 6 ncı maddesinden daha iyi ve toplumsal yönü güçlü bir düzenleme

getirmiştir.

3. Diğer yandan 178 inci madde, işçiye itiraz hakkı tanıdığı, aksi kararlaştırılma-

dıkça veya hâlin gereğinden anlaşılmadıkça işverenin iş sözleşmesinden doğan

alacaklarını başkasına devretmesine izin vermediği, alacaklarının teminat altına

alınmasını isteyebilmek hakkını işçiye tanıdığı için İş Kanununun 6 ncı maddesin-

den daha iyidir ve amaca daha uygundur.

4. Aynı yargıyı maddenin altıncı fıkrası da desteklemektedir. Bu gerekçelerle Alt

Komisyonumuz 178 inci maddenin, İş Kanununun 6 ncı maddesi karşısında özel

hüküm olarak korunmasında, düzenlediği alanlarda uygulanmasında, gereğinde

İş Kanununun 6 ncı maddesinden boşlukların doldurulmasında istifade edilme-

sinde yarar görmüş, hatta bu yolda zorunluluk bulunduğu sonucuna varmıştır.”

137

Alp, s.58.