sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Şebnem NEBİOĞLU ÖNER

485

yaşını doldurmamış olması gerekliliğine işaret edildiği sonucuna ula-

şılmaktadır

. Bu anlamda, on altı yaşından gün almış olan çocuğun

Sözleşme’nin uygulama alanına girmeyeceği tespiti hatalı olacaktır.

Bu husus Sözleşme’nin Türkiye uygulanmasında da tereddütlere ne-

den olmuştur. 5717 sayılı Kanun öncesinde, Lahey Sözleşmesi’nin uy-

gulama koşullarını düzenleyen genelgenin 4. maddesinde yer verilen,

on altı yaşından gün almamış kişilerin Sözleşme uygulaması kapsa-

mında çocuk sayılacağına dair tespit, 5717 sayılı Kanun’un 3. madde-

siyle isabetli olarak “

on altı yaşını tamamlamamış kişiler

” şeklinde tashih

edilmiştir

Lahey Sözleşmesi uyarınca taraf devletler ülke sınırları içinde,

Sözleşme’nin amaçlarının gerçekleşmesini sağlamak üzere, uygun

bütün önlemleri almakla

ve bu amaçla, en süratli usullere başvur-

makla yükümlüdürler. Bu açıdan, Sözleşme hükümleri uyarınca her

taraf devlet, Lahey Sözleşmesi ile ilgili tüm meselelerde koordinatör

makam olarak hareket etmek ve Sözleşme’nin taraf devlete yüklediği

mükellefiyetleri yerine getirmek üzere bir merkezi makam tayin et-

mek durumundadır

. Zira yukarıda da ifade edildiği üzere, Sözleşme

büyük ölçüde merkezi makamların işlerliği ve etkinliği üzerine bina

edilmiştir

Pérez-Vera, s.449 vd.

İade prosedürü devam ederken çocuğun on altı yaşını ikmal etmesi durumunda,

Sözleşme’nin uygulama alanından çıkacağı yönünde bkz. Erdem, s.11.

Bkz. 1980 tarihli Lahey Sözleşmesi’nin 2.maddesi. 5717 sayılı Kanun’un 5. mad-

desinde, bu etkinliğin sağlanabilmesine hizmet edecek surette “Merkezi makam,

mahallî Cumhuriyet başsavcılığı aracılığı ile; a) ...çocuğun bulunduğu yerin tespi-

ti ile menfaatlerinin korunması için kolluk ve diğer yetkili makamları görevlendir-

mek de dahil olmak üzere gerekli bütün tedbirleri alır...” hükmüne yer verilmiştir.

Sözleşmenin Amerika, Almanya ve Kanada uygulaması için bkz. Pfund, P. H.,The

Hague Convention on International Child Abduction, the International Child Ab-

duction Remedies Act, and the Need for Availability of Counsel for All Petitio-

ners, 24 Fam. L.Q. 35, s.42.; Clemens, L.C., International Parental Child Abduction:

Time for the United States to Take a Stand, (2003), 30 Syracuse J. Int’l L. & Com.

151.; Wolfe, K., A Tale of Two States: Successes and Failures of the 1980 Hague

Convention on the Civil Aspects of International Child Abduction in the United

States and Germany, 33 N.Y.U. J. Int’l L. & Pol. 285.; Bailey, M., Canada’s Imp-

lementation of the 1980 Hague Convention on the Civil Aspects of International

Child Abduction, 33 N.Y.U. J. Int’l L. & Pol. 17.; Sözleşmeye ilişkin muhtelif ülke

uygulamaları için ayrıca bkz. Altuntaş, s. 191 vd.

Bruch, C. S., The Central Authority’s Role under the Hague Child Abduction

Convention: A Friend in Deed, 28 Fam. L.Q. 35.