dergi 123

Adi ve Resmi Senette Sahtelik İddiasının Hukuk Davalarına ve İcra Takiplerine Etkisi

152

hâkim sahtelik iddiasını ciddi bulduğu ve fakat sahtelik iddiasının

haklı olup olmadığı konusunda bir kanaate varamadığı için bilirkişi

incelemesi yapılmasına ve tanık dinlenmesine karar verdiği takdirde,

o senet bundan böyle herhangi bir usûl işlemine esas alınamamak-

ta idi. Hukuk Muhakemeleri Kanununda ise sahtelik iddiasının ileri

sürüldüğü andan itibaren adi senedin herhangi bir işleme esas alına-

mayacağı kabul edilerek, sahtelik iddiasının derdest davalara ve icra

takiplerine olan etkisi Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu’ndaki

düzenlemeye göre (HUMK.m.317) zaman itibariyle geriye çekilmiştir

(HMK.m.209).

Kanun koyucu HMK.m.209 hükmünün üçüncü fıkra-

sını düzenlerken ise sadece HUMK.m.317, c.3’de yer alan ifadeyi sade-

leştirmekle yetinmiştir.

IV– Sahtelik İddiasının İleri Sürülme Usûlü

Hukuk Muhakemeleri Kanununda adi senetlerdeki sahtelik id-

diasının derdest davada ön sorun olarak veya ayrı bir dava açılarak

ileri sürülebileceği kabul edilmiştir (HMK.m.208/3). Ancak, derdest

davada sahtelik iddiasında bulunulmuşsa, ayrı bir sahtelik davası açıl-

masında hukuki yarar yoktur

. Resmi senetlerdeki sahtelik iddiası ise

derdest davada ön sorun olarak ileri sürülemez ve ancak ayrı bir sah-

telik (menfi tespit) davasına konu olabilir. Çünkü burada üçüncü kişi

konumundaki resmi makam veya memurun haksız fiil işlediği iddia

edilmektedir.

Bilindiği gibi, sahtelik iddiasının gündeme getirildiği

bir diğer mecra icra ve iflâs takipleridir. Borçlu aleyhinde başlatılan

icra veya iflâs takibinde ödeme emrine karşı

sahtelik itirazında bu-

lunulabilir. Bu ihtimalde sahtelik iddiasının haklılığı bilahare icra

mahkemesi veya genel mahkeme nezdinde tartışma konusu olacaktır

(İİK.m.67, 68, 72, 169, 170a, 173/2). Bu sayılanlar dışında ise, cumhuriyet

savcılığına suç duyurusunda bulunarak senedin sahte olduğu iddia

edilebilir ve böylece ceza davası açılması sağlanarak sahtelik iddiası-

nın ceza mahkemesi nezdinde tartışılması temin edilebilir.

Atalay, s. 555.

Baki Kuru, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, İstanbul 2015, s. 257.

Pekcanıtez/Atalay/Özekes, Medeni Usul Hukuku 14. baskı, s. 732; Hakan

Pekcanıtez/Oğuz Atalay/Muhammet Özekes, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı,

Ankara 2015, s. 424; Abdurrahim Karslı, Medeni Muhakeme Hukuku, İstanbul

2012, s. 588- 589; Baki Kuru/Ramazan Arslan/Ejder Yılmaz, Medeni Usul

Hukuku, Ankara 2014, s. 381- 382.