dergi 123

Adi ve Resmi Senette Sahtelik İddiasının Hukuk Davalarına ve İcra Takiplerine Etkisi

156

sını açmak için gerekli harç ve yargılama giderlerini karşılayamayan

tarafın hak arama özgürlüğünün kısıtlanması sonucunu doğurabilir.

O yüzden, ilerde ceza davası açılmak kaydıyla, HMK.m.208/4 hükmü-

ne bağlanan sonuçlar iki haftalık süre içinde savcılığa suç duyusunda

bulunulduğu takdirde de ortaya çıkmalıdır.

Sahtelik iddiasının gündeme geldiği asıl davaya bakan hâkim ge-

rek hukuk mahkemesinde açılan sahtelik davasını gerekse ceza mah-

kemesinde açılan ceza davasını bekletici sorun yapabilecektir. Ancak,

bu davalar asıl davadan önce açılırsa, hâkimin sahtelik davası açılması

için süre vermesine gerek yoktur. Anılan durumda, hâkim asıl dava-

dan önce açılan sahtelik davasını bekletici sorun yapmalıdır. Asıl dava

açılmadan önce hem hukuk mahkemesinde hem de ceza mahkeme-

sinde dava açılmışsa, bu davalardan hangisinin bekletici sorun yapı-

lacağı sorulabilir. Kanaatimizce, asıl davaya bakan mahkeme hangi

mahkemedeki davanın daha erken sonuçlanacağı öngörüyorsa, o da-

vanın bekletici sorun yapılmasına karar vermelidir. Bununla birlikte,

bekletici sorun yapılması bir ara karar olduğu için, mahkeme bu kara-

rından her zaman rücu edebilecektir. Diğer yandan, asıl davaya bakan

mahkemenin geç sonuçlanacağını öngördüğü için bekletici sorun yap-

madığı davada daha önce karar verildiği takdirde ise, o davada verilen

hükmün esas alınmasına bir engel yoktur.

Resmi senette sahtelik iddiasıyla ilgili olarak akla gelebilecek bir

başka soru ise, Kanunda öngörülen iki haftalık süre içinde sahtelik da-

vası açılmasının asıl davaya herhangi bir etkisinin olup olmayacağıdır.

Zira Kanunda sahtelik iddiasında bulunan tarafa ayrı bir dava açması

için süre verilebileceği belirtilmekle yetinilmiştir. Kanaatimizce, Ka-

nunda öngörülen iki haftalık kesin süre içinde hukuk mahkemesinde

sahtelik davası açılır veya aynı sürede cumhuriyet savcılığına suç du-

yurusunda bulunmak suretiyle ceza mahkemesinde sahtecilik dava-

sı açılması sağlanırsa, bu davaların bekletici sorun yapılması gerekir.

Çünkü asıl davaya bakan mahkemenin senede resmiyet kazandıran ki-

şinin (noterin veya memurun) taraf olmadığı bir davada, resmi senedin

sahte olup olmadığını inceleyerek karar vermesi zaten mümkün değil-

dir. Kaldı ki, bekletici sorun yapılan davada verilecek karar, asıl dava-

da verilecek kararı doğrudan etkileyebilecektir (HMK.m.214; BK.m.74).

Hemen belirtmek gerekir ki, asıl davaya bakan mahkemenin bekletici

sorun yapma kararı vermesi, sahteliği iddia edilen resmi senede da-