dergi 123

TBB Dergisi 2016 (123)

Güray ERDÖNMEZ

159

2- Adi Senetlerdeki Sahtelik İddiasının Derdest Davaya Etkisi

Adi senetlere yöneltilen sahtelik iddiasının görülmekte olan da-

vaya etkisi resmi senetlerden farklı biçimde düzenlenmiştir. Kanun

koyucu sahtelik iddiasının adi senetler üzerinde doğurduğu etkiyi

“

senet herhangi bir işleme esas alınamaz

” ifadesiyle ortaya koymuştur

(HMK.m.209/1). Kanunun ifadesinden üzerindeki imza veya yazı

inkâr edilen adi senedin yargılama sırasında herhangi bir usûl işle-

mine konu olamayacağı açıkça anlaşılmaktadır. Buna göre, yargılama

sırasında sahteliği iddia edilen bir adi senede hukuk davasında delil

olarak dayanılması

ve mahkemenin bu senede dayanarak hüküm

vermesi mümkün değildir. Kanunun bu düzenlemesi bilhassa senet-

le ispat kuralının uygulandığı davalarda (HMK.m.200) yargılamanın

gidişatını etkileyecek, ispat yükünü taşıyan tarafın elinde iddiasını is-

patlamaya yarayan başkaca bir kesin delil yoksa sahtelik iddiasının

çözüme bağlanmasından elde edilecek sonuç davanın akıbetini de

belirleyecektir. O yüzden, hâkimin sahtelik iddiasını ön sorun olarak

incelemesi ve bu iddianın haklı olup olmadığı açıklığa kavuştuktan

sonra hükmünü tesis etmesi yerinde olacaktır. Zira adi senede daya-

nan tarafın ispat yükünü yerine getirip getiremediği sahtelik iddiası-

nın incelenmesinden elde edilecek sonuca bağlı olacaktır.

Adi senetlerde sahtelik iddiası ayrı bir davaya (sahtelik davası)

konu olur ve asıl davaya bakan mahkeme sahtelik davasının sonucu-

nu bekletici sorun yaparsa, sahtelik davasında karar verilinceye kadar,

adi senet asıl davada herhangi bir işleme esas alınamayacaktır. Ancak,

resmi senetlerden farklı olarak adi senetlerdeki sahtelik iddiasının ayrı

bir davaya konu olması, o davada verilecek kararın her halükarda bek-

letici sorun yapılmasını gerektirmez.

Örneğin adi senede dayanarak

başlatılan genel haciz yoluyla icra takibinde senetteki imzaya itiraz

Atalay, s. 550.

Sahtelik davasında tanık dinlenmesi ve bilirkişi incelemesi yapılması aşamasına

gelinmişse icra mahkemesinin bekletici sorun yapması gerektiği yönünde bkz.

Hakan Pekcanıtez/Oğuz Atalay/Muhammet Özekes, İcra ve İflâs Hukuku,

Ankara 2015, s.168. Doktrindeki bir diğer görüşe göre ise, icra mahkemesi genel

mahkemede açılan sahtelik davasını bekletici sorun yapamayacaktır. Zira imzaya

itirazın incelemesi İİK.m.68/a’da özel olarak düzenlenmiştir. O nedenle, icra

dairesi ve icra mahkemesindeki imza inkârı sebebine dayanan sahtelik iddiası

hakkında genel nitelikteki HMK.m.209 hükmü uygulanamayacaktır (Baki Kuru,

İcra ve İflas El Kitabı, İstanbul 2013, s. 324).