198 / 497
TBB Dergisi 2016 (123)
Güray ERDÖNMEZ
197
içinde kalmaktadır.
80
Hemen belirtmek gerekir ki, ceza mahkemesi
sahtecilik suçunu sabit gördüğü her durumda hükmün açıklanması-
nın geri bırakılmasına karar vermemektedir. Burada sanığın takındığı
tavır önem taşımakta ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına
karar verilip verilmeyeceği sanığın takınacağı tutuma göre değişmek-
tedir. Zira sanık aklanma hakkını kullanma ister ve hükmün açıklan-
masının geri bırakılmasına karar verilmesini kabul etmeyerek hük-
mün açıklanmasını isterse, ceza mahkemesi mahkûmiyet hükmünü
açıklayacak ve sanık da bu karara karşı temyiz yoluna müracaat ede-
bilecektir. Bu ihtimalde, Yargıtay yerel mahkeme kararını onarsa sanık
hakkında verilen mahkûmiyet kararı kesinleşeceği için, ceza mahke-
mesi kararının hukuk mahkemesi için hangi hususlarda bağlayıcı ola-
cağı BK.m.74 hükmüne göre belirlenecektir.
81
Bu konuda karşılaşılabilecek bir diğer ihtimal ise, sanığın hükmün
açıklanmasının geri bırakılması kararının açıklanmasını istemesi ve
bu karara karşı itiraz etmemesidir. Hükmün açıklanmasının geri bı-
rakılması kararının hukuki niteliği konusunda farklı görüşler ileri
sürülmüştür.
82
Bu çalışma bakımından konunun önem arz eden yönü
ise, mezkûr kararın hukuk mahkemesinde görülen davaya herhangi
bir etkisinin bulunup bulunmadığıdır. Yargıtay konuyla ilgili istikrar
kazanan kararlarında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kara-
rının hukuk mahkemesini bağlamayacağını belirtmektedir. Yargıtay
mezkur kararlarında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kara-
rının CMK.m.223’de sayılan hükümlerden olmadığı; davanın esasını
çözen bir karar bulunmadığı için verilecek hüküm veya kararlarda
lehe ve aleyhe sonuçtan söz edilemeyeceği; CMK.m.231/5’de hükmün
80
Ancak, CK.m.204/2’de kamu görevlileri için resmi evrakta sahtecilik suçunun
cezası 3 yıldan 6 yıla kadar öngörülmüştür.
81
Ceza davasında senedin sahte olduğuna karar verilirse, senedin sahteliğine ilişkin
ceza mahkemesi kararı hukuk mahkemesini bağlar (Pekcanıtez, Bekletici Sorun, s.
265).
82
Bu kurum doktrinde ceza muhakemesi normu, saf bir maddi ceza hukuku normu
ve karma nitelikte norm olarak nitelenmiştir. Yargıtay Ceza Genel Kurulu da
19.02.2008 tarih ve 2008/25 sayılı kararında bu kurumun karma nitelik taşıdığı
sonucuna varmıştır. Hepsi hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Fahri Gökçen
Taner, “Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesinin (Geri Bırakılmasının) Hukuki
Niteliği ve Ertelemeyi Kabul Edip Etmediğinin Sanığa Duruşma Devresinin Sona
Ermesinden Önce Sorulmasının Hukuka Aykırılığı Üzerine”, ABD, 2011/4, s.
288 vd.; Ali İhsan İpek, “Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararlarının
Hukuk Muhakemesine Etkisi”, Terazi Hukuk Dergisi, 2012 Mart, s. 84.