dergi 123

Karşı Dava

220

Ancak, doktrinde

ve Yargıtay’ın müstakar içtihatlarında

haklı

olarak belirtildiği gibi, takas veya mahsup talepleri için ayrı bir dava

açılmasına gerek yoktur. Anılan hüküm, davalıya karşı dava açabil-

mesi yönünde bir imkân tanımak için konulmuştu. Davalı karşı dava

açmadan, savunma yoluyla takas veya mahsup taleplerinde bulunma

haklarından da yararlanabilmekteydi. Nitekim bu lafzi olarak yanlış

yorumlara sebep olan hüküm Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na alın-

mamıştır. Yeri gelmişken burada şöyle bir tespitte bulunmayı fayda-

lı görüyoruz: Kanunlar düzenlenirken tereddüde mahal bırakmayan

bir tarzda ifade tercihi yapılmalıdır. Çünkü takas ve mahsup talebi

Kuru, s. 3895; İyilikli,s. 152 vd.; İpek, s. 21; Develioğlu, s. 233 vd.; Kuru/Arslan/

Yılmaz, s. 526; Yavuz Alangoya/M. Kamil Yıldırım/Nevhis Deren-Yıldırım, Me-

deni Usul Hukuku Esasları, Tıpkı Sekizinci Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2011, s.

255; Aral, s. 21; Kini, s. 8; Serhat Tolga Sezer, Medeni Usul ve İcra İflas Hukukun-

da Takas, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk (Medeni

Usul-İcra İflas) Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2010,

s. 36.

“…Takas def’i sonuç doğurabilmesi için ayrı bir dava açılmasına veya karşı dava

ile ileri sürülmesine gerek olmayıp, takas bildiriminin karşı tarafa ulaşmasıyla hu-

kuki sonuç doğuracağı kabul edilmelidir.” Y. 15. HD, E. 2011/7034, K. 2012/5961,

T. 2.10.2012 ; “…Takas karşılık dava olarak ileri sürülebileceği gibi def’i olarak da

ileri sürülebilir ve def’i olarak ileri sürüldüğü hallerde diğer savunmaların tabi

bulunduğu yasa hükümlerine tabi olur. Usulün, mahkeme kararında anılan ve

karşılık davayı ilgilendiren hükmü, karşılık davanın kabul şartlarından birisini

bildirmek üzere yasaya konulmuş bir hüküm olup, takas iddiasının davalı ta-

rafça ancak karşılık dava şeklinde ileri sürülebileceğini bildirmek üzere yasaya

konulmuş değildir…” Y. 4. HD., E. 1975/9242, K. 1976/8717, T.14.10.1976, aynı

doğrultuda bkz. Y.

4.HD

, E.1980/13429, K.1981/354, T.22.1.1981; “HUMK’nun

204. maddesi uyarınca takas ve mahsup talebi davayı mütekabiledir. Anılan yasa

hükmünce ayrıca harcı verilerek karşı bir dava açılmasına gerek bulunmamakta-

dır. O nedenle davalının sözü edilen dilekçede ileri sürdüğü takas ve mahsuba

dayanan maddi olgular çerçevesinde, davalının savunması değerlendirilmeli, bu

yönde delil ve karşı deliller de toplanarak sonucuna göre karar verilmelidir…”Y.

13.HD,

E.1995/5072, K.1995/5304, T.30.5.1995; “Takas ve mahsup istemi karşılık

dava konusu yapılabileceği gibi davalı bu hakkını def’i yolu ile açılan davada da

bildirebilir.”

Y.15.HD.

E.2003/6418, K.2004/2636, T.11.5.2004;“…Usulüne uygun

harçlandırılmaması nedeniyle karşı dava niteliğinde olmayan davalının ihbar taz-

minatı ve beş günlük fazla ödenen ücrete ilişkin taleplerinin, takas ve mahsup

itirazı olarak kabul edilip değerlendirilmesi gerekirken her hangi bir inceleme

yapılmadan karşı dava olarak reddedilmesi hatalıdır.” Y. 9. HD., E.2006/9424, K.

2006/30904, T. 23.11.2006; “Davalı vekilince davalıya ait aracın davacıya zorunlu

mali sorumluluk ( trafik) sigorta poliçesiyle sigortalı olmasından dolayı B.K.nun

118/1 maddesi hükmüne uygun olarak poliçede yazılı (250.000.000) T1.limitin

davaya konu alacaktan mahsubu istenilmiş olmasına karşın mahsup isteminin

yöntemince harçlandırılmadığı ve karşılık dava açılmadığı yolundaki isabetsiz

gerekçeyle reddi doğru görülmemiştir.” Y. 11. HD., E. 2003/ 8135, K. 2003/10089,

T. 30.10.2003.