439 / 497
Eski Yunan Yargı Sistemi: MÖ IV. Yüzyılda Atina’da Yargıçlar ve Mahkemeler
438
kişinin görev yapacağı mahkemeyi belirlerdi. ‘Λ’ (lambda) harfi işaretli
meşe palamudu çeken bir yargıca yeşil bir sopa verilir, elinde meşe pa-
lamudu ve sopayla beraber yeşil mahkemeye giderdi. Yargıç mahke-
me binasına girmeden önce palamudu bir görevliye verip karşılığında
bir marka (
symbolon
) alırdı ve bununla da gün sonunda görev ücreti
olarak 3
obolos
ödenek alırdı. Ancak ödeme kabileler arasında değil,
bölümler arasında dağıtılırdı.
69
Bu karmaşık sistemin uygulanmasının sebebi olasılıkla rüşvet ve
korkutma/tehdit gibi yasa dışı durumların önüne geçmekti. Yargıcın
hangi mahkemede görev alacağını şansı belirliyordu, mahkemesi be-
lirlendikten sonra da yargıcın başka bir mahkemeye geçmesi mümkün
değildi. Bunun dışında her kabileden eşit sayıda yargıcın bulunması
da mahkemede milletin temsili anlamına gelmekteydi.
Yargıçların Sayısı
MÖ IV. yüzyıl otoriteleri tarafından 201, 401, 500, 700, 1001, 1500,
2000, 2500 kişilik mahkemelerden bahsedilmiştir: Örneğin, MÖ 415 yı-
lında siyasi bir duruşmanın 6000 yargıçtan oluşan bir mahkemede gö-
rüldüğü sadece bir yerde, Andocides’in
Mysteries
eserinde geçer fakat
bu metnin de güvenirliği yoktur.
70
Perikles’in davasında 1500, maddi
değeri 1000
drakhmeye
kadar olan davalarda 201, bu miktardan daha
fazla para cezasının önerildiği davalarda 401 yargıç görev yapardı.
500, 700 gibi düz olarak verilen rakamlar aslında 501, 701 kişilik olan
ve nispeten daha az öneme sahip mahkemelerdi.
71
1001 ve daha faz-
la yargıçtan oluşan mahkemeler büyük siyasi davalarla ilgilenirdi.
72
Doğal olarak bu kadar kalabalık sayıda yargıcı alabilecek mahkeme
binalarına ihtiyaç vardı; ilkin Metiokheion, her ne kadar müzikle ilgili
performanslar için yapılmış olsa da Odeion ve Stoa Poikile mahkeme
binaları olarak kullanılmıştır.
73
Ancak MÖ V. ve IV. yüzyıllarda Trigo-
69
Aristoteles, Atinalıların Devleti 64-65.
70
Stephen Todd, The Shape of Athenian Law, New York, Oxford University Press,
1993, s.37.
71
Aristoteles, Atinalıların Devleti 53. 3; Plutarkhos, Perikles, 32. 4; Alick Robin
Walsham Harrison, s. 47.
72
Demosthenes, Against Timocrates, 24. 9, Kullanılan Metin ve Çeviri: Againist
Meidias. Adration, Aristocrates, Timocrates, Aristogeiton (J. H. Vince) The Loeb
Classical Library, London, 1956.
73
Aristophanes, Eşek Arıları, 273-275, 1109;Douglas Maurice Macdowell, s. 35.