dergi 123

TBB Dergisi 2016 (123)

Kürşat KARACABEY

469

ve tarafsız bir mahkeme tarafından, kamuya açık olarak ve makul bir süre için-

de görülmesini

isteme hakkına

sahiptir”

şeklindedir.

Kuşkusuz ki, Anayasanın ve tarafı bulunduğumuz uluslararası

sözleşmelerin ortaya koyduğu bu hassasiyet anlamsız bir çaba değil-

dir. Haksızlığa maruz kaldığını değerlendirip, hakkını aramak iste-

yen kişilere, adalet duygularını tatmin edecek bir adres olarak; dev-

let veya devlet organları dahil hiç bir güç tarafından etkilenmeyecek

şekilde güvencelerle donatılmış olarak bağımsız mahkemeler adres

olarak gösterilmiştir. Uygulamaya tam anlamıyla yansıtılabilmiş ol-

masa da Anayasa’nın amaçladığı sonuca göre bağımsız mahkemeler;

yasamanın, yürütmenin ve herhangi bir kişinin etkilemesine, baskı-

sına ve yönlendirmesine tabi tutulamayacak şekilde, hukuksal gü-

vencelerle donatılmıştır. Zaten bu özelliği nedeniyledir ki “bağımsız

mahkemeler”den söz edebiliyoruz.

Ve işte bunun içindir ki adaletin tecelli etmesi umuduyla kişile-

rin, son müracaat mercii olarak “bağımsız mahkemelere” doğrudan ve

engellemesiz bir şekilde başvurabilme hakkı, Anayasamız tarafından

“temel haklar ve hürriyetler” kapsamında değerlendirilerek koruma

altına alınmıştır.

Açıklanan olgular nedeniyle,” dava açmadan önce arabulucuya

başvurma zorunluluğu,” Anayasanın belirtilen hükümlerine ve ge-

nel olarak ruhuna aykırı bir tutum olacaktır. Sorunu kestirmeden ve

kolaycılıkla çözme kaygısına dayalı hiçbir pratik mülahaza, Anayasal

ilkeleri görmezden gelmenin veya onlardan ödün vermenin mazereti

olamaz. Aksi halin kabulü, en başta bizi, hukuk devleti anlayışından

vazgeçilmesi gibi vahim bir sonucu kabule zorlayacaktır.

Anayasa Mahkemesi hukuk devleti tanımı ve gereğine ilişkin ola-

rak şu tespiti yapmıştır:

“Hukuk Devleti, insan haklarına saygılı ve bu hakları koruyan,

adaletli bir hukuk düzeni kuran ve bunu sürdürmekle kendini yü-

kümlü sayan, bütün işlem ve eylemleri yargı denetimine bağlı olan

Devlettir. Böyle bir düzenin kurulması, yasama, yürütme ve yargı

alanına giren tüm işlem ve eylemlerin hukuk kuralları içinde kalma-

sı, temel hak ve özgürlüklerin, Anayasal güvenceye bağlanmasıyla