dergi 123

Karar İnceleme Ceza Kanunları İle Suç Politikasının Temel İlkeleri Arasındaki İlişkinin ...

madde ise kamuoyunda “12 Eylül 2010 Referandumu” olarak bilinen

halk oylaması sonucunda 7.5.2010 tarihli ve 5982 sayılı Kanun’un15.

maddesi gereğince değişmiştir. Anayasa’nın 145. maddesinin değişik-

likten önceki hali düşünüldüğünde AYM’nin kararına askeri cezalar

yönünden, disiplin cezalarına ilişkin yapmış olduğumuz eleştirileri

yöneltmemiz mümkün görünmemektedir. Ancak AYM yakın tarih-

li bir kararında

25.10.1963 günlü, 353 sayılı Askeri Mahkemeler Ku-

ruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu’nun 10. maddesinin C bendini

Anayasa’ya aykırı bularak iptal etmiştir. Söz konusu madde ise, 353

sayılı Kanun kapsamında Milli Savunma Bakanlığı veya Türk Silahlı

Kuvvetleri kadro ve kuruluşlarında çalışan sivil personelin asker kişi

sayılacağına dairdir. AYM, Anayasa değişikliği ile savaş hali dışında

asker olmayan kişilerin işledikleri suçlar nedeniyle askeri mahkeme-

lerde yargılanamayacağı anayasal olarak teminat altına alındığı gerek-

çesi ile anılan kanun hükmünü iptal etmiştir. İtiraz yoluyla konuyu

AYM’nin önüne getiren Askeri Mahkeme de ACK m. 3’ün Anayasa’ya

aykırı olduğunu dava dilekçesinde belirtmiş ve fakat önündeki davaya

uygulayacağı norm olmaması nedeniyle ACK m. 3’ü AYM önüne iptal

istemiyle taşımamıştır. Bununla birlikte AYM’nin kararı ve gerekçesi

değerlendirildiğinde ACK m. 3’ün AYM’nin önüne gelmesi durumun-

da iptal edilmesi pek muhtemeldir.

B. Hümanizm İlkesi Çerçevesinde 4551 sayılı Kanun’un 10.

maddesinin Son Fıkrasının Değerlendirilmesi

“Hümanizm İlkesi suç politikasının temel ilkelerinden biridir. Bu

ilke ile insan onuruyla bağdaşmayacak bir cezaya hükmedilemeyeceği

ve cezanın da insan onuruna aykırı şekilde infaz edilemeyeceği kas-

tedilmektedir.

Keza “İşkence, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele

veya ceza yasağı” ilkesi kendisine birçok uluslararası sözleşmede yer

bulmuştur. Örnek olarak Birleşmiş Milletler Evrensel İnsan Hakları

Bildirisi (EİHB) m.5, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) m. 3,

Birleşmiş Milletler Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi (MSHS) m.7,

Anayasa Mahkemesi, E. 2012/45, K. 2012/125, T. 20.9.2012, (Çevrimiçi), Kararlar

Bilgi Bankası,

dcd6-4a9b-ba57-62d23a1a4f0f?excludeGerekce=False&wordsOnly=False , 1Ekim

2014.

Koca, Üzülmez, a.g.e., s. 42.: İçel, Donay, a.g.e., s. 72-73.