125

Tasarrufun İptali Davasının İpotek Alacaklısı ve Dördüncü Kişiye Etkisi

240

kişinin alacaklılarının iyiniyetli olarak (örneğin tapu sicilindeki kay-

da güvenerek) iptale tabi tasarruf konusu malı haczettirmiş olmaları

halinde davalı borçlunun alacaklılarından farklı muamele görmeye-

cektir.

Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatlarına göre, iptal konusu mal veya

hakkın dördüncü kişiye haciz ile yükümlü olarak satılması, bedelin

düşük gösterilmesi ve satışın kısa aralıklarla yapılmış olması başka de-

lillerle desteklenmediği takdirde, tek başına kötüniyetin varlığın için

yeterli değildir.

Örneğin borçlu ile dördüncü kişi konumundaki kişi

aynı sektörde faaliyet gösteriyorlarsa dördüncü kişi, borçlunun mali

durumunu ve alacaklılardan mal kaçırma kastını bilebilecek durum-

da sayılır.

Buradaki

dördüncü kişilerden kasıt

ise, lehine borçlu tarafından

tasarrufta bulunulmuş olan iptale tabi tasarrufu borçludan devralmış

olan kişilerdir.

Bu kişilere karşı iptal davası açabilmesi için bu kişile-

rin kötüniyetli olduklarının davacı alacaklı tarafından ispatı gerekir.

Davacı bu ispatı tanık dâhil her türlü delille yapabilir.

Davalı dördün-

Deyneklil/ Kısa, Hacizde ve İflasta Sıra Cetveli, B.3, Ankara 2005, s. 42.

HGK 21.12.2005, 15/625-736;

17.HD.

19.4.2011 T, 2010/10331 E, 2010/3653 K (Gü-

neren, s. 1057).

17.HD.

19.2.2009 T, 2008/4840 E, 2009/798 K (Güneren, s. 1058); Ayrıca bkz. Kuru

Baki, Hukuki Mütalaa:154 İptal Davası, Hukuki Mütalaalar (Yayınlanmamış Ma-

kaleler), Ankara 2013, s.1044-1049.

Uyar, C.III, s. 19944.

Kuru,

C.IV,

s. 3533; Uyar, C.III, s. 19944; Uyar/Uyar/Uyar, C.2, s. 1580-1582.

“Davacı alacaklı, borçlunun sahip olduğu taşınmazı, alacağının tahsilini engelle-

mek amacıyla, önce oğluna, oğlu Zeyni’nin de diğer davalı Feride’ye sattığını id-

dia ederek tasarrufun iptalini istemiş, mahkemece davalı tarafın kötüniyeti ispat

edilmediğinden bahisle dava reddedilmiştir. Oysa borçlunun oğlu Zeyni’ye yap-

tığı tasarruf İİK 278.maddesi uyarınca bağışlama niteliğinde olduğundan bu ta-

sarrufun iptali gerekir. Ne var ki Zeyni malı elinden çıkardığı için aynı Kanun’un

283/2.maddesi gereğince davacıya karşı elinden çıkardığı malın değerince nakden

tazmine mecbur olduğu gibi, davalı Feride de mezkür taşınmazı pek aşağı bir de-

ğerde satın aldığına ve şahsi ifadelerinden kendisinin davalıların yakın komşuları

olduğunun anlaşılmasına ve böylece borçlunun durumunu bilmesi gerekmesine

göre bu davalı hakkında da davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı

gerekçeyle her iki davalı yönünden davanın reddedilmesi yerinde görülmemiş

temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir”

15.HD,

5.3.1992 T, 1992/459 E, 1992/1114 K. (Kuru,

C.IV

, s. 3533-3534); Ayrıca

tasarrufun iptali davalarında tasarruftan yararlanan üçüncü kişi borçlunun yakı-

nı ise, ispat yükünün tasarruftan yararlanan üçüncü kişiye yüklendiğine ilişkin

İsviçre İcra ve İflas Kanunu’nda yapılan değişiklikler için bkz. Ali Cem Budak /

Müjgan Tunç Yücel, “İflas, Tasarrufun İptali Davası ve Konkordato ile İlgili2013

Tarihli İsviçre İcra ve İflas Kanunu Değişiklikleri”, Y.2015/2, C.11, S.31, s. 28 vd.

Kuru, İcra, s. 1220; Uyar, C.III, s. 19944; Uyar/Uyar/Uyar, C.2, s. 1580; “Dava,