125

Avrupa Birliği’nin Temel Değerleri Üzerine

328

edilmelidir.

Bununla birlikte, yeni düzenlemede azınlık haklarından

söz edilmesinin eski düzenleme karşısında önemli bir yenilik olduğu

vurgulanmalıdır. Bunların dışında, insan haklarına saygının ABA’nın

2. maddesinde yer alan diğer değerlerle sıkı bir ilişki içinde olduğunu

belirtmek gerekir. Zira insan haklarına saygı, insan onuru ve özgürlü-

ğün yanı sıra hukukun üstünlüğünü de somutlaştıran bir değer olarak

karşımıza çıkmaktadır.

İnsan haklarına saygı kapsamında hangi hakların korunması ge-

rektiğinin açıklığa kavuşturulması bakımından, ayrıca insan hakları

kavramından ne anlaşılması gerektiğinin ortaya konması gerekmek-

tedir. Bu bağlamda öncelikle, insan haklarının bütün insanların ırk,

renk, cinsiyet, köken, dil, din, dünya görüşü veya statü gibi ayrımlar

gözetilmeden sadece insan oluşlarından dolayı insan onurunun bir

gereği olarak sahip oldukları tüm hakları tanımladığına dikkat çek-

meliyiz. Bu bakımdan, insan hakları bir ideali temsil etmekte olup

ilgili hukuk düzenince güvence altına alınıp alınmadıklarına bakıl-

maksızın insanlara sırf insan olmalarından dolayı tanınan hakları

kapsamaktadır. Bununla birlikte, ABA’nın 2. maddesinde düzenleniş

biçimiyle insan hakları kavramının esasen daha dar bir haklar katego-

risini tarif ettiği belirtilmelidir. Bu noktada, Avrupa Birliği hukukun-

da insan hakları kavramının içeriğinin somutlaştırılması bağlamında

ABA’nın 6. maddesinde öngörülen düzenlemeden yararlanılması ya-

rarlı görünmektedir.

ABA’nın 6. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında, Av-

rupa Birliği’nin Temel Haklar Şartı’nda yer alan temel hak, hürriyet ve

ilkeleri tanıdığı ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne taraf olacağı

belirtilmiştir. 3. fıkrada ise, üye devletlerin ortak anayasal gelenekle-

rinden kaynaklanan temel hakların Avrupa Birliği hukukunun genel

ilkelerinin bir parçası olarak Birlik için temel hak niteliğinde olduğu

ifade edilmiştir. Buradan hareketle, Temel Haklar Şartı ve Avrupa İn-

san Hakları Sözleşmesi’nde yer alan temel hak, hürriyet ve ilkelerin

yanı sıra üye devletlerin anayasalarında ortak olan temel hakların

ABA’nın 2. maddesi kapsamında Avrupa Birliği’nin esas aldığı insan

haklarını oluşturduğunu belirtmek gerekir.

Bu konuda ayrıca bkz. Sandfort, s. 15.

Calliess/Ruffert, EUV Art. 2, N. 27; Sandfort, s. 15.

Sandfort, s. 15; Frenz, Rechtstheorie 2010, S. 41, s. 415.