125

TBB Dergisi 2016 (125)

Ali Tanju SARIGÜL

görülürse merci, aynı zamanda itiraz konusu hakkında da karar verir’’

şek-

lindeki düzenlemenin nasıl anlaşılması gerektiği üzerinde de durul-

muştur.

Söz konusu düzenlemenin, yargı merciin sadece itiraz konusu

hakkında karar vermesi şeklinde yorumlanması gerektiği, itiraz ko-

nusu dışında dosyanın esası hakkında da yargılamayı sonuçlandıra-

cak

(örneğin görevsizlik kararını kaldıran merciin dosyanın esası hakkında

karar vermesi ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararını kaldıran

merciin

hükmü açıklaması gibi) bir karar vermesi şeklinde yorumlan-

maması gerektiği vurgulanmıştır.

Kararda ayrıca, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 26.10.2010 tarih

ve 182-209 E.K. sayılı kararına atıf yapılarak, HAGB kararına yapılan

itirazı inceleyen merciin, itirazı yerinde görmesi halinde dosyayı gere-

ği için mahkemesine iade etmesi gerektiği belirtilmiştir.

Esasen CMK’nın 231/12. fıkrasında düzenlenmiş bulunan itiraz

ile CMK’nın 267 vd. maddelerinde düzenlenen genel anlamda (olağan)

itiraz yolu, itiraz incelemesinin bu yönü itibari ile farklılık arz etmek-

tedir. İtiraz mahkemesince görevli mahkemenin yerine geçerek hük-

mün açıklanması durumunda iki temel sakınca ortaya çıkmaktadır.

Birincisi; CMK’nın 271/4. fıkrasına göre merciin itiraz üzerine ver-

diği kararlar kesin olduğundan, açıklanan bu hüküm nedeniyle tem-

yiz ya da istinaf kanun yoluna başvurulması mümkün olmayacaktır.

İkincisi ise; hüküm CMK’nın 271/1. cümlesi uyarınca duruşma

açılmaksızın dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda açıklana-

cağından, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi (İHAS)›nin 6. Maddesin-

deki “adil yargılama ilkesi” kapsamında ceza yargılamasının vazge-

çilmez ilkeleri olan “vasıtasızlık”, “aleniyet” ve “sözlülük” ilkeleri de

açıkça ihlal edilmiş olacaktır.

Bu nedenlerle, itiraz merciin HAGB kararında bir hukuka aykırı-

lık görmesi durumunda itirazı kabul edip, gerekçesini de gösterdikten

sonra başkaca bir işlem yapmadan, hükmü açıklamak üzere mahke-

mesine göndermek zorundadır.

YCGK, 22.1.2013, E:2012/10-534, K.2013/15; Y.4. CD, 12.09.2013, E.2013/9558,

K.2013/22068.

. 29.12.2014, E:2014/32524, K.2014/37202; Ali Rıza Töngür, Ceza Huku-

kunda Yeni Boyutlarıyla Erteleme, Ankara, 2009, s.277.