dergi 127

TBB Dergisi 2016 (127)

Burcu DÖNMEZ

133

dece bir tanesi gizli tanık beyanına ilişkindir ancak biz bu başlık altında

yol göstermesi amacıyla Anayasa Mahkemesinin tanıklara soru sorma

hakkı bakımından inceleme yaptığı tüm kararları değerlendirmeyi uy-

gun gördük. Gizli tanığa soru sorma hakkı kapsamındaki karar (Baran

Karadağ başvurusu) ise en son değerlendirilecektir.

1- Tanıklara Soru Sorma Hakkı Bakımından Yaptığı Genel

Değerlendirme

Konuya ilişkin ilk karar,

Erol Aydeğer

başvurusudur. Başvurucu,

yargılandığı ceza davasında savunma hakkının kısıtlanması nedeniyle

adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür. Başvurucu,

ailevi sebeplerle asker kaçağı olarak yaşadığını bu nedenle duruşma-

lara katılamadığını, yalnızca iki kez duruşmaya katıldığını ve bir kez

kendisini savunabildiğini; ayrıca özel avukat tutamadığını, kendisi-

ni Baro tarafından tayin edilen avukatın savunduğunu ve ilk derece

mahkemesi kararını bu avukatın temyiz ettiğini belirtmiştir. Başvuru-

cu, kendisini yeterince savunamamış olması nedeniyle savunma hak-

kının kısıtlandığını ileri sürmüştür (§24).

Anayasa Mahkemesi değerlendirmesinde , sanığın kendini savun-

ma hakkından faydalanmasının ilk koşulunun sanığın savunmasını

yapabilmesi için mahkeme önünde hazır bulunma olduğunu; her ne

kadar AİHS’in 6. maddesinde açıkça belirtilmemiş olsa da duruşmada

hazır bulunma hakkının AİHS’in 6. maddesinin (1) numaralı fıkrasın-

daki adil muhakeme hakkının bir parçası olduğunu; sanığın aleyhine

açılan ceza davasında duruşmada hazır bulunmasının genel bir hak

olduğunu ve AİHS’in 6. maddesinin (3) numaralı fıkrasında yer alan (c),

(d) ve (e) bentlerinde yer alan hakların bir parçası olduğunu

Sejdovic/

İtalya

, B. No: 56581/00 , 1/3/2006, § 81 kararlarına atıf yapmak suretiyle

ifade etmiştir. Ayrıca, duruşmada hazır bulunma hakkının bir sonucu

olarak, 5271 sayılı Kanun’un 193. maddesinin (1) numaralı fıkrasında is-

tisnalar saklı kalmak üzere, hazır bulunmayan sanık hakkında duruş-

ma yapılamayacağının hükme bağlanmış olduğunu belirtmiştir(§41).

Somut olayda başvurucunun cezalandırılması için ceza davası

açıldığı halde, duruşmalardan kaçması nedeniyle başvurucu hakkın-

da duruşma yapılamadığı ve ancak yakalandığı tarihte ilk kez duruş-

Erol Aydeğer Başvurusu, başvuru numarası 2013/7582; karar tarihi 07.03.2014