dergi 127

AİHM ve Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Gizli Tanıklara Soru Sorma Hakkının ...

136

mahkûmiyet kararı verirken başvurucu tarafından tekrar dinlenmesi

talep edilmeyen tanıkların beyanlarına ve bilirkişi raporuna dayan-

mıştır. Ayrıca ne başvurucu ne de avukatı tanık beyanlarının gerçeği

yansıtmadığını göstermek için Mahkemeden tanıkların dinlenmesini

talep etmiştir. Söz konusu yargılamada başvurucu hakkında verilen

mahkûmiyet kararı, sadece dinlenmeyen bir tanığın beyanlarına da-

yanılarak da verilmemiştir. Bu nedenlerle başvurcunun “birleştirme

kararı sonrasında tanık dinletme taleplerinin kabul edilmediği” yö-

nündeki iddiası açıkça dayanaktan yoksun bulunmuştur (§ 55).

Bu kararda Anayasa Mahkemesi iki hususu birlikte vurgulamış-

tır. Birincisi dinlenmeyen tanıkların dinlenmesinin neden önemli ol-

duğu ve maddi gerçeğin ortaya çıkması bakımından değerinin savun-

ma makamı tarafından belirtilmesi gereği (ki bu husus çeşitli AİHM

kararlarında da sıkça gerekçe olarak ifade edilmektedir); ikinci olarak

da bu tanıkların dinlenmesinin gerekçeli olarak ilk derece mahkemesi

önünde talep edilmiş olmasıdır.

Üçüncü karar

Sencer Başat ve Diğerleri

kararıdır. Bu karar Anaya-

sa Mahkemesi Genel Kurul kararıdır ve özellikle tanıklara soru sorma

hakkı bakımından dönüm noktası olmuştur. Bu karar basında Balyoz

davası olarak adlandırılan davaya ilişkindir. Başvurucuların çeşitli

noktalardan ihlal iddiaları söz konusudur; ancak biz burada sadece

tanıklara sorma hakkı bakımından Anayasa Mahkemesi’nin değerlen-

dirmesi üzerinde durmaya çalışacağız.

Olay, “20-21 Ocak 2010 tarihinde ulusal yayın yapan günlük bir ga-

zetede “Fatih Camii Bombalanacaktı- İki Yüz Bin Kişiye Tututklama”

başlıklı haberlerin yayınlanması haberinden sonra, haberi yapan gaze-

teci tarafından 21.01. 2010 tarihinde habere dayanak teşkil eden 3 adet

DVD ve 1 adet CD, 29.01.2010 tarihinde de 19 adet CD, 10 adet ses kaseti

ve 2229 sayfalık belgenin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na teslimi

ile başlamıştır. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma kapsa-

mında el konulan 11 nolu CD’de 1. Ordu, 2,3,5 ve 15. Kolardular, Donan-

ma Harp Akademileri, Bursa ve İstanbul Jandarma Bölge Komutanlık-

larınca hazırlanan harekat ve tedhiş planları, listeler ile 2003 yılı plan

seminerine ait bir kısım yazışmalar 16 nolu CD’de Adalet ve Kalkınma

Partisi Hükümetince yapılan bazı atamalar hakkında bilgiler, 17 nolu

CD’de ise 11 nolu CD’de bulunan harekat ve tedhiş planlarının bulun-

Sencer Başat ve Diğerleri Başvurusu, Başvuru no: 2013/7800, karar tarihi 18.06.2014