234 / 437
TBB Dergisi 2016 (127)
Kahan Onur ARSLAN
233
siyasal iradenin topluma bakış açısı, kamu yararının şekillenmesini de
beraberinde getirmektedir. Bu nedenle kamu yararı öncelikli olarak si-
yasal irade tarafından tanımlanmalıdır. Ayrıca, kamu yararının belir-
lenmesi açısından yargı kararları da önem arz eden bir diğer kaynak
olmaktadır. Çünkü kamu yararı, yargının karar verirken göz önünde
tuttuğu temel ilkelerden biridir.
24
Ancak elbette yargı mercileri kamu
yararı kavramına başvururlarken olabildiğince hassas ve dikkatli dav-
ranmalıdırlar. Aksi halde mahkemeler salt hukukilik değil aynı zaman-
da yerindelik denetimi de yapan bir kurumlar haline dönüşebilirler.
25
Belki de bu sebeple, yani; kamu yararı kavramının belirsizliği hem
siyasal iradeye hem de yargıya büyük ölçüde hareket serbestisi tanı-
dığından, yasama organı ve yargı mercileri kamu yararına ilişkin net
bir tanım yapmaktan kaçınmaktadırlar. Anayasa Mahkemesi de kamu
yararının dinamik ve çok işlevli bir kavram olduğunu kabul etmek-
te ve kamu yararının ancak somut olaylara göre yorumlanabileceğini
vurgulamaktadır.
26
Öyle ki, bir kararında belli bir dönemde mevcut
bulunan kamu yararının, değişebileceği ve hatta zamanla ortadan kal-
kabileceği yönünde de görüş belirtmiştir.
27
Bu bakımdan kamu yararı
kavramının gerçekte hukuki olmaktan çok siyasi ve ideolojik bir niteli-
ği olduğu söylenebilir. Çünkü kamu yararı, siyasi iktidarı kullananla-
rın dünya görüşüne göre farklı bir anlama bürünebilmektedir.
28
Anlaşıldığı üzere, kamu yararı kavramının yasal bir tanımı ol-
madığı gibi, tanımlanması ve formüle edilmesi de kolay değildir. Çok
işlevli ve çok boyutlu bir kavram olan kamu yararının sınırlarının çizi-
lerek tanımlanması ve ona belli bir anlam yüklenmeye çalışılması da
kavram ile sağlanmak istenen amacı gerçekleştirmede sorunlar yara-
tacağı gibi idarenin faaliyetlerini sınırlandırabilme ihtimali açısından
da tehlike arz etmektedir.
Geniş anlamıyla devletin kamu gücüne dayanarak elde ettiği tüm
gelirleri içermek üzere kullanılan vergi hukuku bakımından da, kamu
24
Esra Dik, Kamu Yararı, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yö-
netimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Mersin, 2006, s. 5.
25
Ergun Özbudun, Anayasa Hukuku, Yetkin Yay. , Ankara, 2010, s. 417.
26
Dik, s. 5.
27
Esas Sayısı: 1972/14, Karar Sayısı:1972/34, Karar Tarihi: 22.06.1972,
Anayasa Mah-
kemesi Kararlar Dergisi
, Sayı: 10, s. 478-494.
28
Özbudun, s. 417.