59 / 437
Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuruda, Hak İhlâline Yol Açan Kamu Gücü Faaliyetinin, ...
58
Hizmet kusuru, idareye ait bir kusur olması dolayısıyla devlet görev-
lilerinden bağımsız olarak doğrudan kamu gücüne atfedilebilecek bir
kusurdur. Hizmet kusurunun varlığı durumunda, hak ihlâline yol
açan faaliyetin kamu gücüne atfedilebilmesinde herhangi bir tereddüt
bulunmamaktadır. Kişisel kusur ise aşağıda görüleceği gibi, özünde,
devlet görevlilerinin kusurları sebebiyle kamu gücüne atfedilebilecek
kusurlardır.
“İdarenin bazı durumlarda, hukuka uygun eylem ve işlemlerin-
den doğan zararları tazmin etmesi yükümlülüğü”
44
olarak tanımlanan
kusursuz sorumluluk
durumunda ise kanımızca her olayı ayrı değer-
lendirmek gerekmektedir. Örneğin şüpheli bir otomobili durdurmak
amacıyla polisin otomobile ateş açması sonucu kahvehanenin önünde
oturan kişinin ölümünde idarenin kusursuz sorumluluğu söz konu-
sudur. Polisin eyleminin devlete atfedilebilmesi konusunda bir tered-
düt bulunmadığı için bireysel başvuru yoluna gidilebilecektir. Ancak
Fransız Danıştayı’nın
Cames Kararında
olduğu gibi her zaman idareye
atfedilebilecek bir kusur bulunmayabilir. Olayda fabrikada işçi olarak
çalışan Bay Cames, makineli bir çekiçle bir demir parçasını döverken
demirden kopan parça sol eline isabet ederek, sol elini kullanılamaz
hâle getirmiştir. Fransız Danıştayı, idareye atfedilebilir bir kusur olma-
dığını tespit etmesine rağmen, idareyi Bay Cames’e tazminat ödemeye
mahkûm etmiştir. Kanımızca bu gibi durumlarda idareye atfedilebi-
lecek bir faaliyet bulunmadığı için görülen zarardan dolayı bireysel
başvuru yoluna gitmek mümkün olmayacaktır. Bununla birlikte ida-
renin kusursuz sorumluluktan kaynaklanan tazmin yükümlülüğünü
yerine getirmemesi durumunda bireysel başvuru yoluna gidilebilir.
ii) Devlet Görevlilerinin Faaliyetleri
Eylemlerini devlet organlarının faaliyetleri kapsamında gerçek-
leştirmeleri sebebiyle, devlet görevlilerinin eylemleri de devlet or-
ganlarının eylemleri olarak kabul edilmelidir.
45
Bu durumda bireysel
başvuru yoluna gidebilmek için devlet adına eylemde bulunabilecek
44
Tanım ve örnekler için bkz. Kemal Gözler/Gürsel Kaplan, İdare Hukuku Dersleri,
15. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa, 2014, s. 760 vd.
45
Elif Uzun, Milletlerarası Hukuka Aykırı Eylemlerden Dolayı Devletin Sorumlulu-
ğu, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 2007, s. 63