60 / 437
TBB Dergisi 2016 (127)
Süleyman Sırrı TERZİOĞLU
59
kişilerin kimler olduğunun, diğer bir ifade ile kimlerin kamu görev-
lisi sayılacağının Türk hukukuna göre belirlenmesi gerekmektedir.
Dolayısıyla Türk hukukuna göre kamu görevlisi sayılan bir kişinin
kamu adına hareket ederken gerçekleştirdiği faaliyet, bir hak ihlâline
yol açıyorsa bu durumda o kişinin davranışı, devlet organının eylemi
kabul edilecek ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin sorumluluğu orta-
ya çıkacaktır.
46
Türk idare hukuku öğretisinde kamu görevlileri,
geniş anlamda
kamu görevlisi
ve
dar anlamda kamu görevlisi
olarak iki ayrı şekilde ta-
nımlanmaktadır.
47
Geniş anlamda kamu görevlileri, kamu kesiminde
görev yapan, hukukî durumları birbirinden farklı olan tüm görevlileri
içine alır. Bu tanımın içine kamu kesiminde çalışan herkes girer. Dar
anlamda kamu görevlileri ise Anayasa’nın 128. maddesinde belirtil-
diği gibi, kamu kurum ve kuruluşlarının genel idare esaslarına göre
yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî
ve sürekli görevleri yürüten kişileri, yani devlet memurlarını ile diğer
kamu görevlilerini kapsar.
48
Kanımızca bireysel başvuru açısından kamu görevlisi kavramı-
nın dar ya da geniş anlamda anlaşılması önemli değildir. Önemli
olan dar ya da geniş anlamda kamu görevlisi kavramı tartışmasına
girmeksizin, bireysel başvuru açısından bireylerin eylemlerinin han-
gi durumlarda devlete atfedilebileceği sorunu konusundaki ölçütleri
ortaya koymaktır. Bu ölçütleri belirlerken, bireysel başvuru yolunu en-
46
Ancak devletin iç hukukunun, faaliyeti gerçekleştiren kişiyi devlet görevlisi ola-
rak tanımlamaması, devletin sorumluluğunun doğması yönünde mutlak bir şart
olarak kabul edilemez. Zira aşağıda görüleceği gibi, özel bir kişinin faaliyeti, baş-
ka şartların varlığı durumunda devletin sorumluluğunu doğurabilir. Uzun, s. 64
47
Bu ikili sınıflandırma dışında, en geniş anlamda kamu görevlisi ve en dar anlam-
da kamu görevlisi kavramları eklenerek dörtlü bir sınıflandırma da yapılmakta-
dır. Gözler/Kaplan, s. 614 vd.
48
Bu konuda bkz. Hayrettin Eren, “1982 Anayasası ve Kamu Görevlileri Kavra-
mı”,
A.Ü. Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi,
Cilt: II, Sayı: 1, s. 55 vd.; Cihan Kanlı-
göz, “1982 Anayasasına Göre Kamu Görevlisi Kavramının Anlam ve Kapsamı”,
AÜFHFD,
Cilt: 43, Sayı: 3–4, 1993, s.169 vd.; Muharrem Özen/Önder Tozman,
“Türk Ceza Hukukunda Kamu Görevlisi Kavramı”,
Amme İdaresi Dergisi,
Cilt: 42,
Sayı: 4, Aralık 2009, s. 25 vd.; Burcu Demren
Dönmez,
“Türk Ceza Kanununda
‘Kamu Görevlisi’ Kavramı”,
Türkiye Barolar Birliği Dergisi,
Sayı: 94, Yıl: 24, 2011, s.
95 vd. İdare hukukunda kamu görevlisi kavramı dar anlamda kullanılmaktadır.
Gözler/Kaplan, s. 615