Dergi 129

178

Türk ve İsviçre Hukuklarında Evcil Hayvanlara Verilen Zararlara İlişkin Özel Hukuktan ...

İBK m. 47 ve 49 hükümleri ile karşılaştırılması neticesinde, İBK

m. 43/1

bis

hükmüne yönelik eleştiriler özellikle birkaç noktada yoğun-

laşmaktadır. Bunlardan ilki, hayvan bulunduranın

yakınlarının

İBK

m 43/1

bis

hükmüne dayalı olarak istemde bulunmalarının koşullarına

ilişkindir. Buna göre, tıpkı İBK m. 47 hükmünde olduğu gibi, İBK m

43/1

bis

hükmü de “yakınlara” giderim talep etme imkânı sunmakta-

dır.

İBK m. 47’ye dayalı olarak ölenin yakınlarının talepte buluna-

bilmesi bakımından, ölen kimse ile giderim talebinde bulunan kişi-

nin akraba olmaları aranmamaktaysa da, iki kişi arasındaki akrabalık

derecesini dikkate alarak aralarında bir duygusal bağ bulunduğunu

varsaymak nispeten kolaydır. Ancak söz konusu olan bir hayvan oldu-

ğunda, duygusal kaybın özel olarak ispatlanması gerekecektir.

Diğer

bir eleştiri ise, İBK m. 49 hükmü ile ilişkili olarak yapılmaktadır. Buna

göre, bir kişinin yalnızca yaralanması durumunda yakınlarının fail-

den İBK m. 49 çerçevesinde talepte bulunabilmeleri, sadece ihlalin cid-

diyetinin gerektirmesi halinde,

istisnai nitelikteki

ruhsal acı ve üzüntü

bakımından kabul edilmektedir.

Buna karşılık, yaralananın bir hay-

van olması durumunda, hayvan bulunduran ve yakınlarının herhangi

bir sınırlama olmaksızın talepte bulunabilecek olmaları isabetsiz bu-

lunmaktadır.

Giderim görüşünü kabul eden yazarlar, İBK m. 43/1

bis

hükmün-

de düzenlenen giderim isteme imkânının İBK m. 49’a dayalı giderim

taleplerinden ne ölçüde farklı olduğu konusunda da görüş ayrılığı ya-

İki hüküm arasındaki amaçsal benzerliğe rağmen, İBK m. 47 hükmü mağdurun

yakınlarından bahsederken, İBK m. 43/1

bis

kapsamına giren yakınların mağdu-

ru (hayvanı) bulunduran kişinin yakınları olduğu gözden kaçırılmamalıdır. BK-

Brehm, Art. 43 OR, N. 89f.

BK-Brehm, Art. 43 OR, N. 89f; Fellmann/Kottmann N. 2587.

BGE 112 II 220 E. 3; BK-Brehm, Art. 43 OR, N. 89b. Zira Türk hukukundaki dü-

zenlemenin (TBK m. 56/2) aksine, İBK m. 47’ye dayalı olarak bir kimsenin ya-

kınlarının giderim isteminde bulunabilmeleri, kanunun açık düzenlemesi gereği

söz konusu kişinin yalnızca ölümü halinde mümkündür. Bu nedenle bir kimsenin

yalnızca yaralanması halinde, yakınların istisnai olarak İBK m. 49’a dayalı olarak

talepte bulunabilecekleri kabul edilmektedir.

CHK OR-Müller, Art. 43 OR, N. 11; Brehm, HAVE 2003, s. 121; Fellmann/Kott-

mann N. 2597. Brehm’e göre, bu durum dikkate alındığında, bir hayvanın yalnızca

yaralanması halinde İBK m. 43/1

bis

hükmüne dayalı olarak giderim istenememeli-

dir. Brehm, HAVE 2003, s. 121. Ancak yazara göre, hayvanın ölmesi durumunda

hayvanı bulunduranın ve yakınlarının giderim talepleri kabul edilebilir. Brehm,

HAVE 2003, s. 122. Hayvanın yalnızca yaralanması halinde de İBK m. 43/1

bis

hük-

münün uygulama alanı bulabileceği görüşünde bkz. Schneider Kayasseh, s. 149.