181 / 405
180
Türk ve İsviçre Hukuklarında Evcil Hayvanlara Verilen Zararlara İlişkin Özel Hukuktan ...
m. 49/1).
71
Oysa İBK m. 43/1
bis
hükmüne dayalı istemler yönünden bu
tür bir koşul aranmamıştır.
72
Kanımızca, İBK m. 43/1
bis
hükmü ihlalin
ciddi olmasını özel olarak aramamışsa da, hâkim somut olay bazında
bir değerlendirme yapmalı ve bunu yaparken de fiilin hayvana verdiği
zararı ve buna bağlı olarak da talepte bulunan kişide yol açtığı etkiyi
dikkate almalıdır. Örneğin, hayvan bulunduranın veya yakınlarının
bir şahısvarlığı değerinin ihlal edilmediği çok ufak yaralanmalarda
giderime hükmedilmemesi söz konusu olabilir.
C. Duygusal Değerin Tazmini Bakımından Aranan Koşullar
Duygusal değer kavramı, İBK m. 43 hükmünde yapılan değişikli-
ğe kadar İsviçre haksız fiil hukukuna yabancı bir kavramdı.
73
Ancak,
İBK m. 43/1
bis
hükmü, hayvan ve insan arasındaki duygusal ilişkinin,
menfaatler arasında bir değerlendirme yapan hâkim tarafından dik-
kate alınması gereken, hukuken korunan bir değer olduğunu ortaya
koymuştur.
74
Bununla birlikte duygusal değerin tazmini bakımından
aranması gereken koşullar öğretide tartışma konusu olmuştur.
Tıpkı İBK m. 42/3 çerçevesinde arandığı gibi, İBK m. 43/1
bis
hük-
müne göre de ölen veya yaralanan hayvan, yatırım amacı veya mesle-
ki amaçla beslenmeyen bir ev hayvanı olmalıdır. Böyle bir durumda,
hâkim, faile ödettirilecek miktarı belirlerken hayvanın sahibi için taşı-
dığı duygusal değeri de dikkate alacaktır. Duygusal değer, bir insanın
hayvanına karşı beslediği sevginin değeridir.
75
Ancak burada bahsedi-
len sevgi iktisadi anlamda bir değer taşımaz.
76
Bu sevgi para ile ölçü-
71
BK-Brehm, Art. 43 OR, N. 89a.
72
Bu görüşe karşı çıkan Krepper’e göre, burada manevi nitelikte bir şahısvarlığı za-
rarı söz konusu olup, İBK m. 43/1
bis
hükmü ile yeni ve sui generis bir talep imkânı
getirilmektedir. Bu nedenle de kişilik hakkının “ciddi” ve hatta herhangi bir şe-
kilde ihlali aranmamalıdır. Krepper, AJP 2008, s. 706-707. Ancak yazara göre, bu
halde ödettirilecek miktarın belirlenmesi bakımından giderimin hesaplanmasına
ilişkin kurallardan faydalanılabilir. Krepper, AJP 2008, s. 713. Burada tazminat
veya giderim değil, sui generis bir talebin söz konusu olduğu, bu nedenle kişilik
hakkı ihlalinin aranması gerekmediği görüşündeki diğer bir yazar için bkz. Hugu-
enin, N. 1913.
73
BK-Brehm, Art. 43 OR, N. 88e.
74
BB1 2002, 4172.
75
CHK-Müller, Art. 43 OR, N. 9.
76
BK-Brehm, Art. 43 OR, N. 88f; Brehm, HAVE 2003, s. 121.