Dergi 129

184

Türk ve İsviçre Hukuklarında Evcil Hayvanlara Verilen Zararlara İlişkin Özel Hukuktan ...

Son olarak, İBK m. 43/1

bis

hükmüne dayalı olarak duygusal değe-

rin talep edilebilmesi için, sorumluluğun genel şartlarının sağlanması

gerektiği kabul edilmektedir. Daha açık bir ifadeyle, duygusal değe-

rin tazmin edilebilmesi için, hayvana duygusal değer veriliyor olma-

sı; duygusal değer kaybı yaşanması; hayvana verilen zararın hukuka

aykırı olması ve davalının fiili ile davacının yaşamış olduğu duygusal

değer kaybı arasında uygun illiyet bağı bulunması gerekmektedir.

D. Değerlendirme

İBK m. 43/1

bis

hükmü ile yapılan düzenleme, İsviçre’de hayvanla-

ra verilen toplumsal değerin bir yansımasıdır. Özellikle, kanun koyu-

cunun İsviçre hukukunun çeşitli alanlarında yapmış olduğu değişik-

likler bir arada değerlendirildiğinde, hâkime verilmek istenen mesaj,

hayvanlara zarar verilmesi durumunda manevi tazminata (veya İs-

viçre hukukundaki ifadesiyle giderime) hükmetmekten imtina etme-

mesidir.

Bir kimsenin herhangi bir maddi çıkar beklemeksizin evinin içe-

risinde beslediği hayvanına verilen zarar, hayvanın bakımını üstlenen

kişide ve bu kişinin yakınlarında derin üzüntüye yol açmaktadır. Bu

durumu göz önünde tutan kanun koyucu, tıpkı kişilik hakkı ihlalle-

rinde olduğu gibi bu halde de mağdura ödenecek bir miktar para ile

mağduriyetinin hafifletilmesini amaçlamıştır. İBK m. 43/1

bis

hükmü-

nün yorumlanmasında ve uygulanmasında da bu esas göz önünde

tutulmalıdır.

İBK m. 43/1

bis

hükmü ile İBK m. 47 ve 49 hükümleri arasında bir

benzerlik olduğu inkâr edilemez. Ancak İsviçre mahkemelerinin İBK

m. 43/1

bis

hükmü öncesindeki uygulamalarına bakıldığında, hayvanı

yaralanan kimseler bir yana, hayvanı ölen kişilerin dahi İBK m. 49’a

dayalı taleplerinin reddedildiği görülmektedir. Örneğin, Thurgau

Yüksek Mahkemesi (Obergericht), 1965 tarihli bir kararında

, insanlar

ve hayvanlar arasında yakın bir ilişki olsa dahi, bir hayvanın ölümü-

nün, kanunun aradığı ciddiyette bir kişilik hakkı ihlaline yol açmaya-

Aargau, Bezirksgericht, 10.07.2013, E. 4.3.2, SG 2015 Nr. 1666. Failin kusurlu ol-

ması ise aranmaz bkz. Schneider Kayasseh, s. 147 vd.

SJZ 62/1966 s. 328.