246 / 405
245
TBB Dergisi 2017 (129)
Gizem KILIÇ ÖZTÜRK
TBK’nin 344. maddesinde kira bedelindeki artışın üst sınırı olarak,
bir önceki kira yılındaki üretici fiyat endeksindeki artış oranı belir-
lenmiştir.
65
Tarafların sözleşmede belirlediği artış oranı üretici fiyat
endeksi oranından daha düşük bir oran ise, tarafların belirlediği oran
geçerli olacaktır. Aksi halde, yani üretici fiyat endeksinin üzerinde-
ki artış oranlarının tespiti halinde, kısmi butlan yaptırımı söz konusu
olarak kira bedelindeki artış oranı üretici fiyat endeksi oranına çekile-
cektir.
66
Bunun dışında, taraflar sözleşmede tüketici veya toptan eşya
fiyat endeksi artış oranını kira bedelinin belirlenmesine esas almış-
larsa bu oranlar üretici fiyat endeksinden yüksekse yine üretici fiyat
endeksi uygulama alanı bulacaktır.
67
Kira bedelinin belirlenmesinde esas alınacak olan üretici fiyat en-
deksi, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen orandır. Kurum
üretici fiyat endeksini, bir önceki aya göre değişim oranı, bir önceki
yılın Aralık Ayına göre değişim oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre
değişim oranı ve on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı olmak
üzere farklı değişkenlere göre esas almakta ve ilan etmektedir.
68
Yargı-
tay, 6570 sayılı Kanun döneminde toptan eşya fiyatları endeksinin on
iki aylık değişim oranını kira bedelinin tespitinde esas almaktadır
69
.
Yargıtay’ın TBK döneminde de uygulaması bu yöndedir
70
. Dolayısıy-
65
Bu sınırın mülkiyet hakkının özünü aşırı sınırladığı yönünde bkz. Nihat Yavuz,
“”Türk Borçlar Kanunu Tasarısı” Hakkında Güncel Değerlendirme ve Öneriler”,
Terazi Hukuk Dergisi
, Yıl: 3, S: 20, 2008, ss. 51- 60, s. 58; Erzan Erzurumluoğlu, Söz-
leşmeler Hukuku (Özel Borç İlişkileri), Yenilenmiş 4. Baskı, Ankara: Yetkin, 2014,
s. 114.
66
Eren, s. 425; İnceoğlu, s. 128; Gümüş, s. 63; Yavuz- Acar- Özen, Türk Borçlar
Hukuku Özel Hükümler, s. 628; Buna karşılık Yargıtay “yeni dönem kira parası
tespit edilirken, hükmedilen kira parasının davalı tarafından yeni dönemde artı-
rılarak ödenen miktardan az olamayacağı” na karar vermiştir, ,Yargıtay 6. HD,
T. 14.01.2016, E. 2014/5516, K. 2015/210, Kazancı İçtihat Bankası, www.kazanci.
com, (erişim tarihi: 01.03.2016)
67
Gümüş, s. 63; “sözleşmenin hususi şartlarının 6. maddesinde ise” konrat bitimin-
de kira rayiç bedelinin yıllık TEFE ve TÜFE ortalaması oranında arttırılacağı” ka-
rarlaştırılmıştır. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. TBK. 344. maddesi hükmü
de gözetilerek TÜİK ÜFE artış oranını geçmemek üzere sözleşme hükmü doğ-
rultusunda aylık kira bedelinin belirlenmesi gerekmektedir.”, Yargıtay 6. HD, T.
03.12.2015, E. 2015/8105, K. 2015/10681
,
Kazancı İçtihat Bankası, www.kazanci.
com (erişim tarihi: 01.03.2016)
68
http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist(erişim tarihi: 01.03.2016)
69
Yargıtay
6.HD,T. 11.10.2005, E. 2005/9613, K. 2005/9258, Kazancı İçtihat Bankası,
www.kazanci.com(erişim tarihi: 03.02.2017)
70
Yargıtay
6.HD,T. 09.06.2014, E. 2014/6345, K. 2014/7551, Kazancı İçtihat Bankası,