

375
TBB Dergisi 2017 (129)
Ferah GÜÇLÜ YILMAZ
şekilde ifade edebilen, analitik düşünme becerileri gelişmiş, toplumsal
ve evrensel konulara duyarlı, kendisiyle barışık, özgüven ve cesaret
sahibi, hayır diyebilen, seçenekler yaratan ve kendi seçtiklerinin arka-
sında durabilen, eğitim ortamlarında demokrasiyi yaşayabilen, onun
tadına varan bireyler hukuk devletinin teminatı olmalıdır. Peki tam
da bu noktada, eğitim sistemimizin varolan durumu nedir? Öğrenci-
lerimize felsefi etik, demokratik, laik değerleri kazandırmada, önemli
rolü olan eğitim sisteminin, en üst yöneticisinden başlayarak tüm ak-
törlerinin, bu değerlere göre yaşadıklarını ve görev yaptıklarını söyle-
mek mümkün müdür? Bu değerleri yeni nesillere aktarmadaki başarı-
mız nedir? Bir çevre olarak eğitimin, öğrencilerimiz üzerindeki etkisi
istenilen düzeyde midir? Eğitim sistemi içindeki etik, demokratik ve
hukuki olmayan uygulamaların bu sürece olumsuz etki etmemesi
mümkün müdür?
Eğitimde Etik, Demokratik ve Laik İlkelerin Zedelenmesinin
Kurumsal, Toplumsal ve Bireysel Yaşamda Yarattığı Sorunlar
Eğitim bireyin ahlaki, sosyal ve siyasi sorunlara bir yaklaşım geliş-
tirmesini sağlayarak, gerek bireysel gerekse mesleki hayatta algılayış,
düşünüş, tutum ve davranış çeşitliliğine, arzu edilen ya da istemeyerek
de olsa arzu edilmeyen değerler katmaktadır. Bu nedenle eğitim, bir ki-
şinin ya da eylemin doğru değerlendirilmesi için etik ilkelerin öğrenil-
diği, kazandırıldığı bir çevre sunmalı, bilimsel bakışla varolan durumu
analiz etme yeteneğini kazandırmalıdır. ‘Eğitim’ kavramının tanımında
sıkça karşılaştığımız ‘istendik davranış geliştirme’ yaklaşımımızın te-
meline ahlaki kaygılarımızı yerleştirdiğimizde, kişi ve toplumlara göre
değişebilir ahlaki normların bilgisinden hareket ediyoruz demektir.
Oysa felsefi etik bilgisini öğrencilerimize kazandırmamız gerekmekte-
dir. Kişiler normlara uymaya zorlanabilir ama değerlere uymaya zorla-
namaz. Eğitim sistemi, öğrencilerimizi, değerlerini koruyarak eylemde
bulunma isteklerini oluşturacak şekilde eğitebilmelidir.
80
Bireyin var
olan koşullarda, özgürlük alanını nasıl belirlediği, iradesi üzerindeki
bilinçli bilgi düzeyine bağlıdır. ‘Doğru eylem, adalet, erdem, dürüstlük’
gibi değerlere ilişkin epistemolojik ve aksiyolojik bilgi düzeyi arttıkça,
80
İonna Kuçuradi, “Felsefe ve Etik”. Yunus Aran Birlikteliği Konferansı, İstanbul
2004,
http://www.yunusaran.org/felsefe-ve-etik, adresinden 26.09.2016 erişim
tarihinde alınmıştır.