91 / 405
90
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Üyelerinin Vergisel Sorumluluğu
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda da deliller ve ispat konusunda pek
çok özel düzenleme yer almaktadır. Örneğin; “Delillerin ortaya konul-
ması ve tartışılması” başlığı ile konu ayrıntılı şekilde düzenlenmiş
20
özellikle de 207. madde ile delil bildirmede süre olmadığı, maddi ger-
çeğe ulaşma ve ispat konusuna verilen önem vurgulanmıştır.
Vergi mevzuatı açısından ise; daha önceden ispat konusunda özel
bir düzenleme yer almamaktaydı. Yapılan değişiklikle VUK’a bu ko-
nuda düzenlemeler eklenmiştir bu kapsamda VUK md. 3/b gereği
ispat yükü her bir somut olay açısından değerlendirilmelidir.
21
VUK
3/b maddesine baktığımızda, söz konusu maddenin TMK ve HMK’nın
ispat kuralına uygun olarak düzenlendiğini görmekteyiz. VUK 3/b
maddesine göre “iktisadi ve teknik icaplara uymayan veya olayın
özelliğine göre normal ve mutat olmayan bir durumun iddia olunması
halinde, ispat külfeti bunu iddia eden tarafa aittir. Hukuktaki genel
kurala uygun olarak vergi hukukunda da iddia sahibi iddiasını ispat
ile yükümlü tutulmaktadır; bir olaydan kendi lehine sonuç çıkartacak
olan taraf bunu ispat zorundadır. “VUK md.3 b bendi üçüncü fıkrası
ekonomik, ticari ve teknik gereklere değinmek suretiyle genel, objektif
koşullara uymayan durumlarda ispat yüküne, olayın özelliğine göre
normal ve mutat olmayana değinmek suretiyle de sübjektif durum-
larda ispat yükünün yer değiştirmesine ilişkin düzenlemeler getirmiş
bulunmaktadır.”
22
Gene vergi kanunlarına göre, vergi idarelerine usulüne uygun
olarak düzenlenen belge, kayıt ve beyan ve bildirimlere, aksini kanıt-
layamadıkları sürece, itibar ederek vergilendirme işlemi yapma zo-
runluluğu getirilmiştir.
20
Bkz. CMK dördüncü bölüm md.206-218 .
21
Öğretide çeşitli görüşler dile getirilmekle birlikte “vergi yargısında kanıtlama
yükünün (ispat külfeti) , yani ileri sürülen olgunun doğruluğunu kanıtlama
ödevinin, savda bulunan kişiye ait olduğu söylenebilir.” bkz. Mehmet Yaşin,
Türk Vergi Yargısı ve Vergisel Uyuşmazlıkların Dava Yoluyla Çözümü,
Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2006, s.111. Karş. “Bir hususun ispatı sadece
mükelleflerden veya sadece vergi idaresinden beklenen bir durum değildir. İspat
hem mükelleflerden hem de vergi idaresinden beklenir.” bkz. Gürol Ürel, Güncel
Vergi Usul Kanunu Uygulaması, Seçkin Yayınevi, Ankara,2012, s.49-50.
22
Mualla Öncel/Ahmet Kumrulu/Nami Çağan, Vergi Hukuku, Gözden geçirilmiş,
değişiklikler işlenmiş, 20. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2011, s.202-203. Ayrıca
bkz. Gürol Ürel, Güncel Vergi Usul Kanunu Uygulaması, Seçkin Yayınevi,
Ankara, 2012, s.48-51.