Dergi 129

Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Üyelerinin Vergisel Sorumluluğu

(4) Bu madde hükümleri kanunun ayrıca belirttiği hallerde uygu-

lanır” şeklinde

düzenlenmiştir.

O halde, somut olaya göre; örneğin, anonim şirkette yönetim ku-

rulu üyesinin bir suç işlemesi halinde işlenen suçun niteliğine göre de,

şayet tüzel kişi yararına haksız bir menfaat sağlanıyor ise bu durumda

tüzel kişi Anonim şirket hakkında güvenlik tedbirlerine hükmolun-

ması gerekecektir. Uygulamada sıkça karşılaşılan örnekler, TCK’nın

235-242. maddeleri arasında düzenlenen; Ekonomi, Sanayi ve Ticarete

İlişkin Suçlar’dır. (Özellikle de ihaleye fesat karıştırma gibi.) O halde,

bu örnek üzerinden hareketle, şirketin bu yaptırıma maruz kalması ve

şirket hakkında güvenlik tedbirinin uygulanması için şirketin yararı-

na haksız menfaat sağlanması koşulunun ispatı gerekmektedir. Çeşit-

li kanun hükümlerinde yer alan düzenlemeler bakımından konunun

ayrıca değerlendirilmesi gerekmekte olup, bu örnek üzerinden hareket

edildiğinde; bu ispat koşulunun sağlanamaması halinde şirket hak-

kında güvenlik tedbiri niteliğindeki yaptırımlar uygulanamayacaktır.

Bir diğer yandan tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirlerinin uy-

gulanması mümkün olmakla birlikte bunun yanı sıra tüzel kişilerin

idari yaptırımlar nedeni ile de sorumlulukları söz konusudur.

Konu, ayrıca kanunilik ilkesi açısından da ele alınmalıdır. Kanu-

nilik ilkesi; “kanunsuz suç ve ceza olmaz” temel prensibi olarak Ana-

yasa ve yasalar tarafından ferdi hürriyetin bir garantisi olarak kabul

edilmiştir.

TCK’nın

Suçta ve cezada kanunîlik ilkesi

başlıklı 2. maddesi

;

“Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez

ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.” şeklindedir. Anayasa’da da ifade

edilen ve evrensel nitelikteki “kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesinin

gereği olarak da, hangi fiillerin suç teşkil ettiğinin kanunda açık bir

biçimde belirlenmesi gerekmektedir. Kanunilik ilkesinin sonuçları ge-

Bu konu aşağıda “3. Kabahatler Kanunu Açısından Değerlendirme” başlığı ile ele

alınmıştır.

Konu hakkında ayrıntılı açıklamalar bu prensipten ne anlaşılması gerektiği gibi

konular için bkz. Mehmet Emin Artuk/Ahmet Gökçen/A.Caner Yenidünya,

Ceza Hukuku Genel Hükümler, 8. Baskı, Ankara 2014, s.93-94. Ayrıca genel

olarak kanunilik ilkesi için bkz. Nevzat Toroslu, Ceza Hukuku Genel Kısım, Savaş

Yayınevi, Ankara 2013, s.38 vd.