dergi 132

132

Ceza Muhakemesi Hukukunda Mağdurun Hukuki Yardım Alma Hakkı

dırıcı bir sözleşme olduğundan bu sözleşmenin küçük veya kısıtlılar

tarafından bizzat ve tek başına yapılması mümkün değildir. Sonuç ola-

rak CMK 234/3’üncü maddesi gereği vekil seçme hakkına sahip olan

küçük ve kısıtlılar, Medeni Kanun gereği ya kanuni temsilcilerinin izni

veya onayıyla bizzat vekil seçebilecek ya da bizzat kanuni temsilcileri

tarafından bu kişilere vekil seçilecektir.

Bu nedenlerle, kanunda açık hüküm bulunmamakla birlikte ve-

layet veya vesayet altındaki mağdurların kanuni temsilcilerinin de,

mağdurlar için vekil seçebileceği kanaatindeyiz.

2. İhtiyari Vekilin Görevlendirilmesi

Kural, vekilin hukuki yardımından yararlanmak isteyen mağdu-

run, bizzat vekil seçmesi veya kanuni temsilci tarafından mağdura

vekil seçilmesi olmakla birlikte; hak arama özgürlüğünün etkin bir

şekilde kullanılması, mağdurun sahip olduğu hakları daha etkin ve

bilinçli kullanması, hukuk devleti ve sosyal devletin gereğinin yerine

getirilmesi için bir vekilin (avukat) hukuki yardımından yararlanmak

istemesine rağmen, ekonomik veya diğer sebeplerle vekil seçemeye-

cek durumda olduğunu beyan eden mağdura, devlet tarafından ücret-

siz vekil görevlendirilmesi de ceza muhakemesi hukukumuzda kabul

edilmiştir.

Ceza muhakemesi Kanunu’na göre, hem soruşturma hem de ko-

vuşturma aşamasında yetkili mercilerin mağdura, vekil seçme hakkı-

nın bulunduğunu, vekil seçemeyecek durumda olması ve talep etmesi

halinde kendisine baro tarafından ücretsiz bir vekil görevlendirilece-

ğini ve görevlendirilecek vekile yapılan ödemelerin yargılama giderle-

rinden sayılacağının hatırlatması zorunludur

(CMK m. 234/1-a-3, 2,

3 –239/1). Mağdurun re’sen talep etmesi veya yetkili mercilerin hatır-

latması üzerine vekilinin olmadığını, vekil seçemeyeceğini bu nedenle

kendisine baro tarafından ücretsiz vekil görevlendirilmesini istediğini

beyan etmesi halinde, yetkili merciler tarafından mağdura, vekil gö-

revlendirilmesi zorunludur.

Özbek ve Diğerleri, s.237.

Yener Ünver, Hakan Hakeri, Ceza Muhakemesi Hukuku, Cilt 1, 9. Bası, Adalet

Yayınevi, 2014, s. 759.

“Müşteki talimatla alınan ifadesinde, katılma talebi ile birlikte mahkemesince ta-