258 / 417
257
TBB Dergisi 2017 (132)
Ahmet Fatih ÖZKAN
geri alabilmek için toptancıya karşı asliye ticaret mahkemelerinde (nis-
pi ticari) dava açacaktır. Hâlbuki bu ilişkinin bir tarafı, örneğin esnaf
işletmesi niteliğinde bir kafe olsaydı görevli mahkeme asliye hukuk
mahkemeleri olacaktı.
Aslında ortadaki uyuşmazlık aynı olup, ayıptan sorumluluk kapsa-
mında alıcının haklarını satıcıya karşı ileri sürmesine ilişkindir. Ancak
ilişkinin taraflarına göre davayı görecek görevli mahkeme değişmek-
tedir. Genel görevli asliye hukuk mahkemeleri de olsa, birer uzmanlık
mahkemesi olan asliye ticaret mahkemeleri de olsa son tahlilde olaya,
ayıp ihbarının süresine ilişkin TTK m. 23(1)(c)’deki ayrık hüküm saklı
kalmak kaydıyla,
48
BK’da yer alan hükümler uygulanacaktır. Bu ör-
nekte uyuşmazlığı asliye hukuk mahkemeleri de çözebilir, zira ticaret
mahkemelerinin uzmanlığını gerektiren bir durum bulunmamaktadır
ve asliye hukuk mahkemeleri zaten aynı olayı farklı kişiler arasında
olması durumunda çözüme kavuşturmaktadır.
Olaya bir de rekabet hukuku eklenecek olursa, kuruyemiş tedarik-
çilerinin sattıkları kuru üzüm ve incirlere ilişkin olarak ortak hareket
etme kararı aldığını, bu bağlamda önceden paket başı ortalama 10-12
TL olan bayi satış fiyatlarının önümüzdeki yıldan itibaren geçerli ola-
cak biçimde 18 TL olarak sabitlenmesine ve üreticilerden alış fiyatla-
rının da kg başı 5-6 TL’den 3.5 TL’ye düşürülmesine karar verdikleri
varsayılsın. Hatta örneğe tüketiciye perakende satış fiyatının asgari 20
hükümler uygulanacaktır (bkz. TKHK m. 11 vd.).
48
TTK’nın “Ticari satış ve mal değişimi” madde başlıklı 23. maddesinde şu hüküm
yer almaktadır:
(1) Bu maddedeki özel hükümler saklı kalmak şartıyla, tacirler arasındaki satış ve
mal değişimlerinde de Türk Borçlar Kanununun satış sözleşmesi ile mal değişim
sözleşmesine ilişkin hükümleri uygulanır.
...
c) Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu
satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz
gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıp-
lı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya
ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü mad-
desinin ikinci fıkrası uygulanır.
Bu maddeden anlaşılacağı üzere tacirler arasındaki satım sözleşmeleri için de
BK’daki satıcının ayıptan sorumluluk hükümleri uygulanacaktır. Ancak TTK m.
23, ticari hayatta tacirler arası işlemlerin hızlı biçimde gerçekleştirilmesini temin
etmek amacıyla, ayıp ihbarı süresini farklı bir düzenlemeye tabi tutmaktadır. TTK
m. 23’ün düzenlendiği hususlarının dışındaki hususlar için, maddenin de açıkça
belirttiği üzere, BK uygulama alanı bulacaktır.