dergi 132

321

TBB Dergisi 2017 (132)

Özcan ALTAY

çıkan) koyduğu şerhlerde ve nihayetinde 2015 yılında ilgili kanunun

veto gerekçesinde milli güvenlik ve dış politika konusundaki başkan-

lık yetkilerinin yasama tarafından anayasa aykırı biçimde engellendiği

görüşünü savunmuştur.

Sonrasında Başkan Başdanışmanı Josh Ear-

nest Obama’nın Kongre’nin muhalefetine bakmaksızın Guantanomo

hapishanesini tek taraflı yürütme işlemi ile kapatacağı uyarısında bu-

lunmuştur.

Bu emsal özelinde değerlendirildiğinde Obama yönetiminin, Baş-

kanlık yetkilerini genişletme amacını açıkça ifade eden ve yürütme-

nin terörle mücadelenin ve milli güvenliğin gerektirdiği zaruriyetler

karşısında tek yetkili olduğu fikrindeki Bush ile aynı çizgide olmadı-

ğı bir gerçektir. Ancak, Obama yönetiminin gerektiğinde başkanlığın

milli güvenlik ve dış politika alanında tek yetkili olduğu ve gerekirse

yasama organı iradesiyle çelişen tek taraflı işlemlerde bulunabileceği

söylemini sahiplendiği görülmektedir. Zaten, bir sonraki bölümde ay-

rıntılarına girilecek Libya müdahalesinde bu başkanlığa doğal yetkiler

atfetme söyleminin şüpheye yer vermeyecek şekilde sahiplenildiği

gö-

rülecektir.

Adaylığını açıkladığından bu yana tartışma yaratan ve politik

doğruculuk karşıtı popülist yeni başkan Donald Trump’ın bu söylemi

ne kadar sahipleneceği ve tek başına icra edeceği işlemleri hangi ana-

yasal ve yasal çerçeveye dayandıracağı merak konusu! Başkanlık yet-

kileri tarihinde yeni bir sayfa açılması kuvvetle muhtemel bu dönem

öncesindeki birikim için ise şu son sözler söylenebilir:

Amerikan başkanlığı tarihi anayasaya aykırı olarak yorumlana-

bilecek birçok eylemle doludur. Ancak, bazı başkanlar bilinçli olarak

anayasayı en geniş şekilde yorumlayıp kendilerine fiili ve doğal yetki-

ler devşirmeyi ve bunları kullanmayı tercih etmiş ve emperyal başkan-

lık olgusunu yaratmışlardır. Bu doğal hak iddiası, bir sistem değişikli-

ğini savunma veya Anayasayı değiştirme çabasına değil, Anayasanın

zaten ve her daim bu yetkileri başkanın tekeline verdiği varsayımına

Benjamin Wittes, “The Great Guantanamo Showdown,” 9 Kasım

2015,

guantanamo-showdown/, (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2017).

“Press Briefing by Press Secretary Josh Earnest,” 11 Haziran

2015, https://www.

whitehouse.gov/the-press-office/2015/11/06/press-briefing-press-secretary-

josh-earnest-1162015., (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2017).