326 / 417
325
TBB Dergisi 2017 (132)
Özcan ALTAY
hanesinden yansıyan görüntülerle bu yöntemlere başvurulduğu orta-
ya çıkmıştır. Bu dönemin öne çıkan karakteri olan milli güvenliğin çok
amaçlı kullanımı (
all-purpose invocation of national security
) ve ani saldırı
tehdidi olmaksızın ön alıcı (
preemptive
) savaş stratejisi gücün
özellikle
askeri alanda yürütmenin tekelinde toplanmasına yol açmıştır.
Obama, başkanlığının ikinci gününde yayınladığı kararnameler
ile işkence konusunda Cenevre Konvansiyonuna uygun davranılacağı
ve Guantanamo’nun kapatılması dâhil terör tutuklu ve hükümlüleri-
ne muamelenin hukuki sınıralara çekileceğini taahhüt etmiştir. Ancak,
yukarıda ifade edildiği gibi başkanlığının ilk günlerinden itibaren
Obama’nın terörle küresel savaş konsepti altında uyguladığı milli gü-
venlik politikalarının selefiyle esaslı noktalarda pek ayrışmadığı gö-
rülmüştür. Bu doğrultuda tutuklular için kurulan askeri komisyonlar
varlığını devam ettirmiş, mahkemelerde federal hükümetin savunu-
sunda düşman savaşçı (
enemy combatant
) kavramı korunarak ABD’nin
uluslararası ve iç hukuktan bağımsız şekilde terör tutsaklarını yargıla-
ması usulü devam ettirilmiştir.
Obama yönetiminin çok amaçlı milli güvenlik uygulamasında esas
dönüm noktası ise Umar Farouk Abdulmutallab adında Niyerjalı terö-
ristin 2009 yılı Noel gününde Amsterdam Detroit seferi yapan Nort-
hwest Airlines uçağında teşebbüs ettiği canlı bomba eylemi olmuştur.
Bu eylemin ardından terör tehdidinin hala ciddi şekilde devam ettiği-
ne ikna olan Obama’nın milli güvenlik ve savaş yetkilerini başkanlık
makamında toplama eğilimini artırdığı değerlendirilmektedir.
51
Bu
girişimden sonra insansız hava araçları (
drones
) ile yapılan saldırılar
artırılmış
52
ve Obama yönetimince askeri otoritelerin ve CIA’in Soğuk
Savaş yıllarında olduğu gibi yurt dışı nokta operasyonlarla (Amerikan
vatandaşları dâhil) terör şüphelilerinin öldürülmesi (
targeted killings
)
meşru gösterilmiştir.
53
2340A,” 1 Ağustos 2002,
http://www.justice.gov/sites/default/files/olc/le-gacy/2010/08/05/memo-gonzales-aug2002.pdf, (Erişim Tarihi: 24 Mart 2017).
51
Glenn Greenwald, “Interview with Charlie Savage on Obama’s War on Terror
Legacy,” 10 Kasım 2015,
https://theintercept.com/2015/11/10/42692/, (Erişim
Tarihi: 25 Mart 2017).
52
Scott Shane, “Drone Strikes Reveal Uncomfortable Truth: U.S. Is Often Unsure
About Who Will Die,” 23 Nisan 2015,
http://www.nytimes.com/2015/04/24/world/asia/drone-strikes-reveal-uncomfortable-truth-us-is-often-unsure-about-
who-will-die.html?_r=0, (Erişim Tarihi: 31 Mart 2017)
53
Charlie Savage, Power Wars–Inside Obama’s Post 9/11 Presidency, New York,