168 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
Selda ÇAĞLAR
167
eşitliği bozmuştur. Ayrımcılık ve eşitsizlik yaratan uygulama, Gelir
Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair 6009 Sayılı Kanun’la 5682 Sayılı Pasaport
Kanunu’nda yeni düzenleme yapılmasıyla son bulmuş, ancak, hüküm
boşluğunun doldurulduğu 01.08.2010 tarihine kadar çok sayıda mağ-
duriyet yaşanmıştır.
39
İçişleri Bakanlığı’nın Anayasa Mahkemesi kararını yerine getir-
mek üzere yaptığı girişimin hukuken doğruluğu ya da yanlışlığı ise,
ayrı bir tartışma konusudur. Genelgeyle hak yaratılamayacağı kabu-
lünden hareketle, Bakanlığın genelgesinin kanuni dayanaktan yoksun
olduğu, böyle bir işlemin hiç yapılmaması gerektiği; eğer yapıldıysa
da yanlış idari işlemin geri alınmasının zorunlu olduğu söylenebilir.
Fakat diğer yandan, Türkiye’nin Engelli Hakları Sözleşmesi’ne Ge-
nelge tarihinden önce taraf olduğu gerçeği Anayasa’nın 90/son hük-
mü ile birlikte değerlendirildiğinde, sözkonusu hüküm boşluğunun
Sözleşme’nin ayrımcılık yapılmaması ve eşitlik (m.5), seyahat özgür-
lüğü (m.18), hane ve aile hayatına saygı (m.23) ve ilgili diğer hükümle-
rinin doğrudan uygulanmasıyla giderilebileceği yönünde bir yorumla
idari işleme meşruiyet kazandırmak da mümkündür. Ancak, nereden
bakılırsa bakılsın; eşitlik ve ayrımcılık yasağına aykırı hareketle gelişti-
rilen idari işlemlerin yol açtığı olumsuz sonuçlar yaşanmıştır.
39
Gelir vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde kararnamelerde Deği-
şiklik Yapılmasına Dair 6009 Sayılı Kanun, Resmi Gazete Tarih: 01.08.2010, Sayı:
27659 5682. İlgili değişiklik uyarınca 5682 Sayılı Pasaport Kanunu’nun 14 üncü
maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle hususi damgalı pasaport ala-
bilecek durumda bulunanların Ergin (18 yaşını ikmal etmiş) olsalar dahi yanla-
rında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan öğrenimi devam eden ço-
cuklarına 25 yaşının ikmaline kadar, (Açık Öğretim Lisesi) Açık Öğretim Fakül-
tesi dahil öğrenim gördüğü okuldan öğrenci olduğunu belgelemek şartı ile), yine
ergin (18 yaşını ikmal etmiş) olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan
ve iş sahibi olmayan, aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal özürlerinden
en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık ku-
rumlarının düzenlediği (Tam Teşekküllü Devlet Hastanesinden Alacakları) sağ-
lık raporu ile belgelenen çocuklarına hususi damgalı pasaport verilecektir. Anne
babasıyla ikamet eden, çalışmayan, bekar ve engelli (bedensel, ruhsal ve sinirsel)
vatandaşlar,durumlarını tam teşekküllü hastaneden alacakları doktor raporu ile
belgelemeleri halinde yaş sınırı olmaksızın anne veya babalarının hakkından yeşil
yada gri pasaport alabilecekler. Bu genelgeye ilişkin bilgiler, engelli çocuk ailele-
rinin deneyimlerine ve Edirne Pasaport Şubesi’nden ailelere verilen yanıtlara da-
yanmaktadır. Belgenin aslı için bilgi edinme hakkı uyarınca yapılan başvurulara
ise henüz yanıt gelmemiştir. (S.Ç)