TBB Dergisi 96. Sayı

TBB Dergisi 2011 (96)

Sançar Sefer SÜER

da bulunduğu zamanın %40’ının, ortalama seçmenden uzaklaştığı za-

manlara denk geldiği belirtilmiştir (EK). Parti üyeliği bakımından ise,

1980 sonrasında keskin bir düşüş gözlemlendiği, 1961-1998 arasında

seçmen hareketliliğinin arttığı ve seçmen sadakatinin azaldığı ifade

edilmekle birlikte, daha dikkatli bir inceleme sonucunda, bu hareket-

liliğin, Kirchheimer’in beklentisinin aksine, sol-sağ blokları arasında

değil, aynı blok içinde gerçekleştiği belirtilmektedir.

Kanaatimizce, Almanya örneğine ilişkin, yaklaşık 50 yıl geriye baka-

rak oluşturulan yukarıdaki veriler, catch-all tezini doğrulamıyorsa da,

aynı araştırmada kullanılan tablolardan yola çıkarak, Kirchheimer’in

makalesini yazdığı 1950’lerin sonu ve 1960’lı yıllarda, CDU ve SPD ara-

sındaki ideolojik ayrımın en aza indiği ve her iki partinin de merkeze

yaklaşarak bu dönemde ortalama seçmeni takip ettiğinin açıkça görül-

düğü söylenebilir. Bu durum, Kirchheimer’in yaptığı tahlilin, elindeki

verilere göre oldukça sağlıklı olduğunu göstermektedir.

2. İtalya

İtalya örneğine yönelik incelemelerde ise, 1994 öncesi ve sonrası

kesin olarak ayrılmaktadır. 1994 öncesinde, İtalyan Hristiyan Demok-

rat Partisi (DC) kısmen catch-all özellikler gösterse de, son tahlilde,

hem DC hem de İtalyan Komünist Partisi (PCI) kitle partisi özellikle-

rini muhafaza etmişlerdir

. DC, 1944 yılında kitle partisi olarak ku-

rulmuş, Katolik ve anti-komünist, sınıflar arası bir parti olarak tanım-

lanmaktadır. Catch-all partilere yaklaşan yönü olarak da, dini inanç

ve komünizm karşıtlığı dışında, söylemlerinin tutarlı siyasi mesajlar

içermemesi gösterilmektedir. Ancak, tamamen siyasetin merkezine

yönelmemesi de göz önüne alınarak, esnek ve catch-all’un sadece bazı

özelliklerini gösteren bir parti olarak anılmaktadır. PCI da, özellikle

1968’deki Prag Baharı sonrasında Sovyetler Birliğine yönelik tutu-

munu değiştirse de, ideolojik olarak çizgisini genel olarak korumuş

ve kitle partisi olarak kalmıştır. Üye sayısı da, çok keskin bir düşüş

göstermemiştir. Bu dönemde, PCI ve DC merkeze yaklaşarak benzeş-

medikleri gibi, küçük partilerin gücü de, catch-all’un gerektirdiği iki

partili sistemin aksine düşmemiştir.

FORESTIERE, s.577-580.